"Δημοσιογραφία είναι να δημοσιεύεις αυτά που κάποιος άλλος δεν θέλει να δημοσιευθούν." - Τζορτζ Όργουελ

21.2 C
Trikala

Kαταζητείται: Το νέο βιβλίο του κρατούμενου Κώστα Σαμαρά με πολλές αποκαλύψεις

lafarm

Σχετικά άρθρα

Φίλε αναγνώστη, φίλη αναγνώστρια,

Το βιβλίο που κρατάς στα χέρια σου δεν είναι ένα φανταστικό μυθιστόρημα που γράφτηκε κάτω από χαλαρές συνθήκες, σ’ ένα άνετο γραφείο μεταξύ καφέ και τσιγάρου με στόχο την επαγγελματική καταξίωση του συγγραφέα του. Η αρχική συγγραφή του βι­βλίου έγινε από μένα ενώ ήμουν κρατούμενος στη φυλακή της Κέρκυρας, μεταξύ 1997 και 1999 και είναι η γραπτή μεταφορά παράνομης και μη δράσης, οδυνηρών αλλά κι ευχάριστων εμπειριών εντός και εκτός φυλακών, που ζητούσαν πιεστικά διέξοδο με σκοπό την ψυχική μου ισορροπία ειδικά μέσα στο ασφυκτικό και επικίνδυνο περιβάλλον των ελληνικών φυλακών όπου πέρασα πολλά χρόνια από τη ζωή μου. 

Ταυτόχρονα η αρχική διαδικασία συγκέντρωσης στοιχείων και συγγραφής του Καταζητείται εκείνο το χρονικό διάστημα του τέλους της δεκαετίας του ’90 στη φυλακή της Κέρκυρας, η οποία μου πήρε γύρω στον ενάμιση χρόνο, λειτούργησε σαν ένα διάλειμμα και σαν κάθαρση και απαγκίστρωσε το μυαλό μου από τη συνεχή σκέψη της απόδρασης και από το καταπιεστικό περιβάλλον της φυλακής, αφού συγκεκριμένα γεγονότα για μένα κατά το τέλος του ’97 με έκαναν να επανεξετάσω το σκεπτικό στο πλαίσιο του οποίου ενεργούσα μέχρι τότε, παίρνοντας μια πολύ οδυνηρή απόφαση, το να βγω δηλαδή νόμιμα πλέον από την πόρτα της φυλακής. 

Όμως κάτω από αυτό το πρίσμα, και πρέζα να ζήταγα από τους διοικούντες δωρεάν, θα μου την έδιναν, προκειμένου να ’χουν το κεφάλι τους ήσυχο και ν’ αποφύγουν κι άλλα προβλήματα, σαν αυτά που ήδη είχα δημιουργήσει, πράγμα που είναι και το βασικό ζητούμενο για τη διοίκηση μιας φυλακής. 
Και βέβαια ένας απονήρευτος πιθανόν να σκεφτεί ότι είναι ένα από τα θετικά χαρακτηριστικά της «δημοκρατίας» στο πλαίσιο της εκφραστικής πολυφωνίας των πολιτών της το να μπορεί ένας θεωρούμενος «επικίνδυνος κακοποιός» και κρατούμενος που κατά καιρούς έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στο διωκτικό και «σωφρονιστικό» σύστημα, να εκφράζει ελεύθερα τις σκέψεις και τις εμπειρίες που αφορούν την παράνομη δράση του και να τις εκδίδει μάλιστα δημόσια με τη μορφή ενός βιβλίου. Αυτή όμως δεν είναι παρά μια από τις επιφανειακές δυνατότητες που παρέχουν στα εξουσιαζόμενα άτομα οι καπιταλιστικές δημοκρατίες που βασίζονται στις ανταγωνιστικές οικονομικές δομές, στον νόμο του χρήματος και την εκμετάλλευση. 

Σε μια ανθρωπιστική δημοκρατία όμως ίσων ευκαιριών εκπαίδευσης και προσωπικής εξέλιξης, όπου δεν προωθείται ως ύψιστο ιδανικό ο ατομικός πλουτισμός, η κατάληξη ενός ατόμου στην παράνομη δράση και μάλιστα όχι στην τυχαία-ευκαιριακή, αλλά στη μεθοδευμένη και συστηματική, θα αφορά πλέον σπάνιες περιπτώσεις ανθρώπων-πολιτών, ενδεχομένως με άλυτα προβλήματα ψυχοπαθολογικής προέλευσης και βέβαια δεν θα υπάρχει λόγος και ανάγκη από ένα τέτοιο άτομο για δημόσια καταγγελία των κοινωνικών αιτιών «εκτροπής» του μέσα από την έκδοση μιας μυθιστορηματικής βιογραφίας σαν του παρόντος βιβλίου. 

Επειδή όμως μια τέτοια ανθρωπιστική δημοκρατία για πολλούς λόγους παραμένει (και ενδεχομένως θα παραμείνει) ουτοπία για τα ελληνικά δεδομένα, αλλά και για τη συντριπτική πλειοψηφία των κρατών διεθνώς, ενώ σε κάποιες αξιοζήλευτες χώρες απλώς υφίστανται προς το παρόν κάποια υβρίδιά της, ας βολευτούμε με ό,τι διαθέτει ο καθένας μέχρι το όνειρο να γίνει πραγματικότητα σ’ αυτή ή σε μια άλλη ζωή – για όποιον θέλει να πιστεύει τα παραμύθια των εμπόρων ψυχών και των αντιπροσώπων των «θεών» επί γης. 

Μέχρι τότε το ελληνικό κράτος ακολουθώντας τα αμερικάνικα «σωφρονιστικά» μοντέλα θα κλείνει μια παλιά φυλακή και αντί για ένα σχολείο θα χτίζει δυο καινούργιες φυλακές στη θέση της παλιάς! Αυτό τουλάχιστον έχω βιώσει εγώ προσωπικά από το 1985 που προφυλακίστηκα μέχρι σήμερα, καθόσον οι φυλακές στην Ελλάδα σ’ αυτό το διάστημα αυξήθηκαν αριθμητικά κατά 30%, με αύξηση όμως δυναμικού κρατουμένων κατά 300% (!!), η οποία συνοδεύτηκε από τον παράνομο περιορισμό των θεσμοθετημένων δικαιωμάτων των κρατουμένων σχετικά με τον αντίστοιχο κατά άτομο ζωτικό χώρο. 

Το βιβλίο εκδόθηκε πρώτη φορά το 1999 από τις εκδόσεις Οξύ, έναν δυναμικό εκδοτικό οίκο που προωθούσε «δύσκολα» βιβλία στην πιάτσα. Βγήκε και μια δεύτερη έκδοση και μετά το βιβλίο έμεινε εξαντλημένο για καιρό και κάποια στιγμή έληξε το συμβόλαιο και πήρα τα δικαιώματα πίσω.
Γύρω στο 2008, το Καταζητείται επανεκδόθηκε από τον Κέδρο σε δυόμισι χιλιάδες αντίτυπα και μετά σιωπή, καθότι ακολούθησε μακρόχρονη περίοδος οικονομικής δυσχέρειας και γενικότερης επιχειρηματικής απραξίας στην ελληνική επικράτεια, η οποία δυστυχώς συνεχίζεται ακόμη.
Επειδή όμως πού και πού γίνονται και θαύματα, έτσι μέσα στο 2017 το Καταζητείται ξαναγύρισε κατόπιν συμφωνίας επανέκδοσης στην «πρώτη του αγάπη», τον εκδοτικό οίκο Οξύ και στον παλιόφιλο εκδότη Νίκο Χατζόπουλο που μου πρότεινε την επανέκδοσή του.

Την έκδοση αυτή λοιπόν την αφιερώνω σε όλους τους συνοδοιπόρους της ζωής μου άντρες και γυναίκες, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συνέβαλαν στη διαμόρφωση αυτών των εμπειριών και ειδικά στη σύντροφό μου από το 2001 Όλγα, που μου συμπαραστέκεται αδιαμαρτύρητα μέχρι σήμερα. Την αφιερώνω επίσης σε κάποιους οι οποίοι δυσπιστούν ή θεωρούν ότι υπερβάλλω στα γεγονότα ή τη δράση χάρη της αφήγησης. Θέλω εδώ να τους διαβεβαιώσω ότι αυτά είναι αληθινά κατά 99% –στο μέτρο που δεν με αδικεί η μνήμη μου– και ότι έχω αφήσει εκτός βιβλίου γεγονότα τόσο τολμηρά ή προκλητικά που όντως θα έδειχναν ψεύτικα για τον μέσο αναγνώστη, καθώς βέβαια και εκείνα για τα οποία δεν αποδείχθηκε νομικά η σχέση μου μαζί τους, καθώς και κάποια άλλα που θα έθιγαν πρόσωπα εν ζωή. Σκόπιμα επίσης έχω αποκρύψει ή διαστρεβλώσει κάποια στοιχεία που αφορούν θέματα και τεχνικές δράσης γύρω από την αναζήτηση και απόκτηση της ελευθερίας υπό καθεστώς αιχμαλωσίας, καθώς ποτέ δεν ξέρεις, μπορεί να ξαναχρειαστώ τη βοήθειά τους στο μέλλον!

Όμως για εκείνον που ζει στην κόψη του ξυραφιού αναζητώντας τα όριά του, είτε από ανάγκη είτε από επιλογή, η τόλμη και η πρόκληση είναι το φυσικό ζητούμενο. Οι κυριότερες αλλαγές σε σχέση με τα πραγματικά γεγονότα αφορούν κάποια στοιχεία και ονόματα τόπων και προσώπων για ευνόητους λόγους. Το ζητούμενο εδώ δεν ήταν τόσο η ιστορική καταγραφή και η πιθανή προσβολή ατόμων αλλά το εκάστοτε στενό ή ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον και ειδικότερα η δράση και οι συμπεριφορές. Και φυσικά το βιβλίο αυτό δεν είναι εγχειρίδιο παρανομίας ούτε βέβαια ηθικοπλαστικό, έστω κι αν περιέχει τέτοια στοιχεία. Η πραγματική ζωή δεν είναι ούτε τελείως άσπρη ούτε τελείως μαύρη αλλά πολυδιάστατη και πολύχρωμη και έχει πολλές παγίδες σαν τον ιστό μιας αράχνης. Αντίστοιχα διαμορφώνονται και εκφράζονται στη ζωή και οι ανθρώπινοι χαρακτήρες, μέσα από μια κλίμακα χιλιάδων διαβαθμίσεων από το «καλό» στο «κακό». Ταυτόχρονα, αυτός που σήμερα είναι ο νομοταγής πολίτης και υπόδειγμα οικογενειάρχη, αύριο μπορεί να βρεθεί στη φυλακή κατηγορούμενος για το απεχθέστερο έγκλημα, καθότι «όσα δεν φέρνει ο χρόνος τα φέρνει η ώρα και η στιγμή»! 

Αποκεί και πέρα ο κάθε αναγνώστης μπορεί να κρατήσει ή να εμβαθύνει περισσότερο σε κάθε ειδική αναφερόμενη κατάσταση και περίπτωση στο βιβλίο, μέσω άλλων καναλιών γνώσης, σε ό,τι θεωρεί ότι τον καλύπτει και τον ιντριγκάρει από το περιεχόμενό του ανά δεδομένη στιγμή και να πορεύεται ανάλογα με τους στόχους του. 

Πέραν αυτών το κυριότερο που θα πρέπει να κατανοήσει ο αναγνώστης και ειδικά αυτός που στραβοκοιτάζει προς το «ζην επικινδύνως» είναι ότι δεν θα πρέπει να τρέφει αυταπάτες γύρω από τις ηθικές διαστάσεις, το θεωρητικό και το λειτουργικό επίπεδο της «ποινικής» λεγόμενης παρανομίας εδώ και πολλά χρόνια που η Ελλάδα έγινε «πολυπολιτισμικό» κράτος και χωνευτήρι όσων έψαχναν στον ήλιο της Μεσογείου τη μοίρα τους. Μέχρι κάποια χρονική στιγμή, γύρω στο 1990-’91 που δεν είχαν αρχίσει να εισβάλουν «όλες οι φυλές του Ισραήλ» από τα βόρεια και ανατολικά σύνορα της χώρας και ανάμεσα σ’ αυτούς και κάθε «καρυδιάς καρύδι», «χωρίς ιερό και όσιο», δεν θα άκουγες στις ειδήσεις για έλληνα ποινικό να πιάσει μια γριά ή έναν γέρο, να τον βασανίσει και να τον σκοτώσει για να του πάρει εκατό ή πεντακόσια ευρώ, δηλαδή τη σύνταξή του! Αυτές ήταν απαράδεκτες πρακτικές τότε για έλληνες ποινικούς, ακόμα και για «τελειωμένα» πρεζάκια που έψαχναν απεγνωσμένα για τη δόση τους! 
Θα ήθελα επίσης να προσθέσω εδώ ότι η αρχική μου σκέψη ήταν να γράψω ένα κριτικό δοκίμιο γύρω από την παρανομία στην Ελλάδα, το διωκτικό, δικαστικό και «σωφρονιστικό» σύστημά της, με προσωπικά, στατιστικά και άλλα στοιχεία έρευνας από διάφορες πηγές κ.λπ., αλλά τελικά κατέληξα στην παρούσα μορφή ώστε το βιβλίο να απευθύνεται στο ευρύ αναγνωστικό κοινό. 

Τον Ιούλιο του 2017 και πριν από τη νέα επανέκδοση χτένισα επανειλημμένα το αρχικό κείμενο, διορθώνοντας ο ίδιος μέσω της πείρας που προσθέτει ο χρόνος πολλά εκφραστικά και συντακτικά σημεία, αφαίρεσα κάμποσους πλεονασμούς και πρόσθεσα κάποια στοιχεία υπό τη μορφή σημειώσεων όπου το θεώρησα αναγκαίο.

Κώστας Σαμαράς

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

Δείτε επίσης