Για την απώλεια ενός ξεχωριστού ανθρώπου: η περίπτωση του Βησσάρη Γκίνια
Γιωργος Χατζηστεργίου : Ο Βησσαρίων Γκίνιας- Βησσάρης για τους φίλους του- έφυγε χθές από τη ζωή. Αν κάποιοι άνθρωποι έχουν το προνόμιο να υπάρχουν ως το “άλας της γής”, ο Βησσάρης ήταν από αυτούς που γλύκαιναν τη γη με την παρουσία τους.
Η αναφορά σ’αυτόν είναι ένας ελάχιστος φόρος τιμής όχι μόνο στον ίδιο, αλλά σε όλους τους ανθρώπους της κατηγορίας του.
Ο Βησσάρης γεννήθηκε στα Τρίκαλα, γιος πολύ σεβαστού εμπόρου-από αυτούς τους ανθρώπους που συνέβαλλαν στη συλλογική ζωή με αξιοπρέπεια της πόλης στις μεταπολεμικές δεκαετίες- και είχε καταγωγή από τα βουνά του Ασπροποτάμου της Νότιας Πίνδου, έχοντας βαθειά συναίσθηση του “πολιτισμού των βουνών” που είχε ανθήσει σε εκείνα τα μέρη.
Γειτονόπουλο και επιστήθιος φίλος του αδερφού μου, είχαν μαζί αναπτύξει έναν γαλαξία σχέσεων, έξω από τα συντηρητικά τότε μοτίβα της πόλης. Μολονότι είχε όλα τα προσόντα να σpουδάσει και να κάνει καριέρα ως μηχανολόγος μηχανικός, ξενιτεύτηκε στην Ιταλία ως φοιτητής για να αναζητήσει εκεί τα πράγματα που όντως τον ενδιαφέρον- και όντως τα βρήκε.
Μου μιλούσε με έξαψη την εμπειρία που τον εισήγαγε στην ποικίλη γοητεία της Ιταλίας, όταν φθάνοντας το πρώτο βράδυ στη Μπολόνια, αντίκρυσε γοητευμένος την εμβληματική πλατεία της πόλης, γεμάτη από καλοντυμένο κόσμο που συζητούσε για την κοινωνία, την τέχνη, τον έρωτα…Πέρασε πολλά χρόνια στην Ιταλία, κυρίως στο Παλέρμο, με αιχμή των σπουδών του την ώσμωση των διανοούμενων της Κωνσταντινούπολης πριν την Αλωση, με αυτούς της Ιταλίας και την ουσιαστική συμβολή τους στην Αναγέννηση.
Αγάπησε πολύ την Ιταλία, μορφώθηκε ποικιλοτρόπως και εκτός Πανεπιστημίου εκείνα τα δημιουργικά χρόνια- μιλούσε με εκτίμηση για το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα (δεν υπήρξε ποτέ μέλος κόμματος ο ίδιος)- η πραγματική αριστοκρατία της Ρώμης και του Μιλάνου ήταν εκεί, έλεγε-, όπως και τη μετέπειτα κριτική σ’αυτό το Κόμμα από ανθρώπους σαν τον Φελτρινέλλι (τον ιδρυτή των περίφημων βιβλιοπωλείων)- τον οποίο καμάρωνε πως συνάντησε σε κάποια περίσταση.
*
Μάθαινα νέα του, αλλά τον είχα χάσει (ο αδελφός μου ήταν ο φίλος του), όταν τον συνάντησα πριν από περίπου δέκα χρόνια κατά σύμπτωση στο Φίλιον στην οδό Σκουφά της Αθήνας με τον επί χρόνια-από την εποχή της Ιταλίας- φίλο του Σπύρο Μανουσέλη.
Με φώναξαν, όπως προχωρούσα αφηρημένος σκεφτόμενος τι τελικό άξονα να δώσω σε ένα βιβλίο μου, και συζητήσαμε και οι τρείς το θέμα. Ηταν η αρχή μιας γοητευτικής συναναστροφής- βρισκόμαστε κάθε εβδομάδα στο Φίλιον με ανοιχτή ατζέντα θεμάτων: από τους αρχαίους Ελληνες (ο Βησσάρης ήταν δεινός γνώστης της προχριστιανικής φιλοσοφίας), την ιστορία της ανθρωπότητας, τους μηχανισμούς εξουσίας στον σημερινό κόσμο (ο Βησσάρης, με πολυετή παρουσία στις Βρυξέλλες είχε βαθιά γνώση των τρόπων της Ευρωπαϊκής Ενωσης- πέρα από την προπαγάνδα της φθηνής πολιτικής), και βέβαια τη Γυναίκα και την κοινωνία, και όλα αυτά με περισσό χιούμορ, έγνοια και αγάπη προς κάθε κατεύθυνση. Θυμάμαι μια φορά που ενώ τους πλησίαζα στο Φίλιον που καθόταν, μιλούσαν συνομωτικά και χαμογελούσαν.
Οταν τους ρώτησα τι λένε, μου είπαν ότι το θέμα τους ήταν: ” τι θα συζητούσε ο Χατζηστεργίου με τον Λόρδο Βύρωνα, αν συναντιόνταν στη Βενετία…”!!!
*
Δεν έχουν τελειωμό τα πράγματα για τον Βησσάρη- άλλωστε εγώ μόνο λίγα γνωρίζω γι’αυτόν τον σπάνιο άνθρωπο. Ανθρωποι που έζησαν κοντά του είναι καταλληλότεροι.
Αυτό που γνωρίζω σίγουρα είναι πως υπήρξε ένας άνθρωπος με τεράστια ανιδιοτέλεια (αρνιόταν να συνταξιοδοτηθεί πρόωρα, μολονότι έπασχε σοβαρά από σάκχαρο- δεν αναφερόταν ποτέ στην ασθένειά του κατά τις συναντήσεις μας), κορυφαία αξιοπρέπεια, βαθιά αγάπη για τη Γνώση, βαθιά κατανόηση για τα αναπόφευκτα βάσανα που συνοδεύουν την ανθρώπινη περιπέτεια, μεγάλο ενδιαφέρον για τους συνανθρώπους τους και έγνοια για την κοινωνία…
