Το Μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού στη Κρανιά Ασπροποτάμου του δήμου Καλαμπάκας βρίσκεται μεταξύ Δολιανών και Κρανιάς στην καρδιά της Νότιας Πίνδου. Απέχει από την Καλαμπάκα 50 χιλιόμετρα και το συνδέει με τον κεντρικό δρόμο ένας χωματόδρομος 500 μέτρων. Είναι χτισμένο σε μια ράχη σε υψόμετρο 1.150 μέτρα. Δεν είναι όμως ορατό από τον κεντρικό δρόμο γιατί πραγματικά το κρύβει ένα δάσος από πανύψηλα έλατα.
Πρέπει να χτίστηκε τον 17ο αιώνα αλλά επειδή δεν υπάρχουν πηγές πληροφοριών είναι άγνωστη η ακριβής χρονολογία.
Κάηκε χωρίς να καταστραφεί εντελώς από τους «Χριστιανούς» Γερμανούς το φθινόπωρο του 1943 (ίσως για αντίποινα για την εκτέλεση εκεί 80 Γερμανών αιχμαλώτων). Το μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού πριν καεί είχε μοναχούς. Τώρα είναι έρημο.
Γιορτάζει στις 14 Σεπτεμβρίου και κάθε χρόνο παρευρίσκεται και χοροστατεί στη Θεία λειτουργία ο Μητροπολίτης μας. Γιορτάζει επίσης και στις 15 Αυγούστου.
Να αναφέρω εδώ ότι με εράνους και δωρεές των κατοίκων της Κρανιάς περισσότερο έγιναν κάποια έργα αναστηλώσεως και συντήρησης με την εποπτεία βέβαια του Υπουργείου Πολιτισμού. Βλέποντάς το απέξω πραγματικά σε εντυπωσιάζει.Σήμερα έχει περιέλθει στην κατοχή των μοναχών των Μετεώρων ,της μονης Αγ. Στεφάνου και ανοίγει για το κοινό μονο 2 φορές το χρόνο.
Είναι κτισμένο με πέτρα και σκεπασμένο με πλάκες και είναι ρυθμού Βασιλικής μετά τρούλων. Εκείνο που το κάνει μοναδικό είναι οι πολλοί Τρούλοι.
Σίγουρα εδώ γίνεται ο ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΤΡΟΥΛΩΝ. Ο κεντρικός τρούλος μάλιστα (τελευταία έγινε η ανακαίνιση του) είναι διπλός (διώροφος) κάτι σπάνιο νομίζω, δεν θα αποκαλύψω πόσοι είναι για να έχει ενδιαφέρον το μέτρημα τους. Πάντως ο αριθμός είναι διψήφιος.
Κάποιο περιοδικό ανέφερε ότι έχει πέντε. Αυτός που το έγραψε δεν ήξερε φαίνεται πρόσθεση. Κάποια εφημερίδα των Αθηνών το τοποθετούσε μεταξύ Ηπείρου και Αλβανίας. Τι να πει κανείς !!!
Στην πλευρά της κυρίας εισόδου που είναι νότια υπάρχουν σκαλιστές – γλυπτές πέτρες με μορφές των: Αγίου Γεωργίου, Δημητρίου, Κωνσταντίνου – Ελένης, Αγγέλων κ.λ.π.
