Το Μοναστήρι της Ζάβορδας θεωρείτε το σημαντικότερο θρησκευτικό μνημείο της Δυτικής Μακεδονίας και ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα Μοναστήρια εκτός Αγίου Ορους.
Παρ’ όλες τις ταλαιπωρίες που υπέστη η μονή, σήμερα σώζεται ένα μεγάλο μέρος από τα σημαντικότατα κειμήλιά της, το οποίο περιλαμβάνει εκκλησιαστικά σκεύη, σταυρούς αγιασμού και ευλογίας, ποιμαντικές ράβδους, κεντητά άμφια, δισκοπότηρα, εικόνες (με σημαντικότερη τον Σωτήρα Χριστό, του 16ου αιώνα, την οποία ανακάλυψε ο Οσιος Νικάνορας στη θέση που έχτισε τη μονή), καθώς και ένα σπουδαιότατο αρχείο με έγγραφα και κώδικες.
Μεταξύ τών σωζομένων αρχαίων κωδίκων, βρίσκονται καί μερικοί σπάνιοι καί ό μοναδικός τού “Λεξικού τού Πατριάρχου Φωτίου”, αναμφίβολα το σπουδαιότερο.
Η μοναδικότητα του επιβλητικού φυσικού τοπίου με τους απότομους βράχους του Καλλίστρατου που “ξεφυτρώνουν” από τη λίμνη Ιλαρίωνα, συνδυασμένη με τη θρησκευτική-ιστορική διάσταση των μνημείων της σκήτης και του μοναστηριού και την τεχνολογική παρέμβαση της πεζογέφυρας, δημιούργησαν ένα εξαιρετικά εντυπωσιακό και ελκυστικό για πολλούς επισκέπτες σύνολο…
