Στην Τήνο, σε ένα σπίτι που αναφύεται με τα γαιώδη χρώματά του, με το φαιό, το λευκό, το καστανό και το βαθύ γαλάζιο των Κυκλάδων, βρίσκει στέγη η νέα έκθεση του Αλέκου Κυραρίνη.
Είναι μια νέα ενότητα 13 έργων που με γεφυροποιό τίτλο «Αγγελος και Δράκος» εγκαινιάζουν σήμερα ένα νέο, ιδιωτικό χώρο, στο χωριό Τριαντάρος ως ένα από αυτά τα μικρά-μεγάλα εικαστικά γεγονότα που δίνουν ευρυχωρία στην καλοκαιρινή εμπειρία.
Η έκθεση είναι παραγωγή της γκαλερί Alma και της ιδιοκτήτριάς της, Μαρίας Αλμπάνη, που είχε την ιδέα να προτείνει έναν από τους καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργάζεται ώστε να εγκαινιαστεί αυτός ο νέος χώρος («A touch of new»/Vacation House).
Υπάρχει σκέψη για κάτι πιο μόνιμο, ως ετήσιος θεσμός, σε αυτόν τον χώρο που ανήκει σε ιδιώτη, αλλά προς το παρόν η έκθεση «Αγγελος και Δράκος», με επιμελήτρια τη Λουίζα Καραπιδάκη, μας μυεί στον μύχιο κόσμο του Αλέκου Κυραρίνη, έναν κόσμο έντονα σηματοδοτημένο και κωδικοποιημένο με τις σφραγίδες ενός βαθιά επεξεργασμένου προσωπικού ιδιώματος.
Σαν να προέρχεται από ένα μακρινό ορυχείο μνήμης και εμπειρίας, η δουλειά του Αλέκου Κυραρίνη φέρει όλους τους θυρεούς της βιωματικής καταγωγής από την Τήνο, καθώς και όλους τους έλικες της δικής του προσωπικής ανέλιξης.
Ανάμεσα στην Τήνο των μαρμαροτεχνιτών, στα σύμβολα της ορθόδοξης παράδοσης και στα ανοικτά ρεύματα του ευρωπαϊκού μοντερνισμού, ο Αλέκος Κυραρίνης είναι μια ιδιάζουσα περίπτωση καλλιτέχνη με βαθιά ενσυναίσθηση και συγκροτημένα στοιχεία αυτοπροσδιορισμού, σε ένα πολύ ευαίσθητο σημείο ανάμεσα στην παράδοση και στη νεωτερικότητα.
Η έκθεση «Αγγελος και Δράκος» προτάσσει τη διαπάλη καλού και κακού, με το Καλό να υπερισχύει πάντα όπως συμβαίνει στην ανατολική ορθόδοξη παράδοση, «όπου η διαπάλη αυτή συμβαίνει ώστε να υπάρχει ψυχικό αγώνισμα».
Ο Αλέκος Κυραρίνης είναι πολύ προσεκτικός όταν εισάγει θεολογικά θέματα στην τέχνη του. Είναι σαν ερανίσματα από μια μακρά φιλοσοφική παράδοση, από την οποία αποσπά τους βασικούς ηθικούς πυλώνες και όλη τη βεντάλια των συμβόλων.
«Χρησιμοποιώ όλα τα μοτίβα της παράδοσης», λέει. «Τις φιγούρες των πρωτοχριστιανικών χρόνων, τους ιχθύς, τα παγώνια, την άμπελο, τα καράβια, τους φάρους… Εδώ οι άγγελοι είναι έφιπποι για να παραπέμπουν στον Αγιο Γεώργιο…».
Αλλά όσο ισχυρές κι αν είναι οι αναφορές στην παλαιοχριστιανική παράδοση, άλλο τόσο ισχυρή είναι η επίδραση από τους μοντερνιστές των αρχών του 20ού αιώνα, από τον Κλέε, τον Μπρακ ή τον Μιρό. «Δεν κάνω νέα εκκλησιαστική τέχνη. Δεν είναι αυτό που με ενδιαφέρει», λέει. «Πρωτίστως αυτό που με αφορά είναι τα έργα μου να έχουν καταγωγή, να έχουν εντοπιότητα. Αν θέλει να είναι κανείς παγκόσμιος πρέπει να κοιτά την καταγωγή του».
«Αριστος γνώστης»
Μεγαλωμένος στην Τήνο, με τον πατέρα του μαρμαροτεχνίτη, ο Αλέκος Κυραρίνης περνούσε τα μαθητικά καλοκαίρια του δουλεύοντας στο εργαστήρι.
Γι’ αυτό η Λουίζα Καραπιδάκη τον ονομάζει «άριστο γνώστη της παμπάλαιας και χαρακτηριστικής τηνιακής τέχνης της μαρμαροτεχνίας (…)». Ολος αυτός ο κόσμος τον συνόδευε έως ότου ήρθε στην Αθήνα για σπουδές.
«Ηταν τότε που στράφηκα αρχικά και για πρώτη φορά στον ρεαλισμό», λέει, προτού προχωρήσει αναζητώντας τον δικό του δρόμο.
«Είναι σημαντικό να βρει κανείς τη δική του γραφή, το δικό του ιδίωμα αλλά πρώτα πρέπει να έχει προηγηθεί η απαραίτητη ζύμωση».
Δουλεύοντας πάντα με αυγοτέμπερα και χρησιμοποιώντας τη βασική χρωματική παλέτα (κιννάβαρι, μαύρο, λευκό), ο Αλέκος Κυραρίνης διεισδύει πίσω από τα προφανή.
«Δεν κάνω αγιογράφηση», λέει, «περισσότερο με ενδιαφέρει η αιθάλη που αφήνουν τα κεριά».
Διάρκεια 8-28 Αυγούστου (18.00-21.00). «A touch of new/Vacation House». Τριαντάρος, Τήνος.
