Οι δύο ψυχές του ΣΥΡΙΖΑ

Του Χρήστου Σταμόπουλου : Πριν από 15 χρόνια (!) και συγκεκριμένα την 2-6-2000 δημοσιεύτηκε στην (τότε) «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ» άρθρο μου με τον τίτλο «ΟΙ «ΔΥΟ ΨΥΧΕΣ» ΤΟΥ ΣΥΝ», δηλαδή για τα δυο ρεύματα του κόμματος που ήταν ασύμβατα, είχαν διαφορετικούς προσανατολισμούς, αποτελούσαν δυο κόμματα στη συσκευασία του ενός, δυο κόσμοι διαφορετικοί που η σύγκρουσή τους, αργά ή γρήγορα, φάνταζε στρατηγικά αναπόφευκτη.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, σιγά-σιγά ο ΣΥΝ (Συνασπισμός) με τις διάφορες συνιστώσες «συγχωνεύτηκαν» και δημιουργήθηκε ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος έγινε μεγάλο κυβερνητικό κόμμα, αλλά οι στρατηγικά ασύμβατες «δυο ψυχές» του εξακολούθησαν να συνυπάρχουν, ανταγωνιζόμενες πάντα μεταξύ τους, αλλά μέχρι πρόσφατα πετύχαιναν να «λειτουργούν» συσπειρωτικά για το κόμμα.
Εν έτει 2000 στον ΣΥΝ μιλούσαμε για «εκσυγχρονιστές» και για «Αριστερό Ρεύμα».
Στον ΣΥΡΙΖΑ σήμερα μιλάμε για «αριστερούς νεομνημονιακούς» (πια) και «Αριστερή Πλατφόρμα» ή, αλλιώς, τον «ΣΥΡΙΖΑ του ΝΑΙ» και τον «ΣΥΡΙΖΑ του ΟΧΙ», με βάση το τελευταίο δημοψήφισμα.
Διαχρονικά, στον ΣΥΝ και τον ΣΥΡΙΖΑ, είχαμε μια «παρά φύσιν» συνύπαρξη της παραδομένης αριστεράς και της σύγχρονης ριζοσπαστικής αριστεράς.
Προσωπικά, πιστεύω πως τώρα έφτασε επιτέλους η ώρα της οριστικής ρήξης, του διαζυγίου μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ ανάμεσα σε δυο ρεύματα που κοινωνικά, πολιτικά, ιδεολογικά, θεωρητικά είναι διαμετρικά αντίθετα και η παράλογη συγκατοίκησή τους πρόκυψε μετά τις κοσμογονικές αλλαγές που συντελέστηκαν τη διετία 1989-1991.
Το αναμενόμενο αυτό διαζύγιο ευελπιστούμε να συμβάλει αποφασιστικά στη δημιουργία ενός πραγματικά αριστερού Μετώπου Λαού που έχει ανάγκη σήμερα η πατρίδα μας.
Δημοσιεύουμε αποσπάσματα από το παραπάνω άρθρο μου του 2000, γιατί πιστεύουμε ότι βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα όσα συμβαίνουν σήμερα στον ΣΥΡΙΖΑ – και κατ’ επέκταση στη χώρα μας:
«Οι εξελίξεις και οι αποχωρήσεις των «εκσυγχρονιστών» απ΄ το Συνασπισμό, που παρακολουθούμε τις τελευταίες μέρες, δεν αιφνιδιάζουν κανέναν. Ήταν όχι απλώς αναμενόμενες, αλλά κάτι παραπάνω. Αναπόφευκτες.
Κι ασφαλώς μόνο οι πρώτες. Πρέπει να θεωρείται βέβαιο, ότι σύντομα θ΄ ακολουθήσουν νέες ρήξεις και διαζύγια στους κόλπους του ΣΥΝ… μέχρι που το «κόμμα» αυτό θα δείξει με ποιους τελικά θα πάει και ποιους θ΄ αφήσει. Να ξεκαθαρίσει δηλαδή ότι είναι κόμμα ή έστω κίνημα – αδιάφορο – προς μία ορισμένη πολιτική κατεύθυνση και όχι ένας …. διάχυτος και απροσδιόριστος ιδεολογικοπολιτικός χώρος.
Η αιτία αυτών των αναπότρεπτων διασπάσεων δεν είναι άλλη απ΄ το γεγονός ότι στο κόμμα αυτό της Αριστεράς οι δύο βασικές τάσεις του – το Αριστερό Ρεύμα και οι «εκσυγχρονιστές» – έχουν τελείως διαφορετικές απόψεις. Κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση. Στα ζητήματα της ιδεολογίας, της στρατηγικής, της φυσιογνωμίας, της πολιτικής γραμμής του κόμματος και των συμμαχιών έχουν διαμετρικά αντίθετες θέσεις και απόψεις. Θα λέγαμε ότι ανήκουν σε διαφορετικούς κόσμους. Συνεπώς είναι αδύνατες οι συγκλίσεις και οι πραγματικές συνθέσεις μεταξύ τους……….
Η «εκσυγχρονιστική» πτέρυγα ……… αποδεχόμενη ουσιαστικά το τέλος της αριστεράς και την αιωνιότητα του καπιταλισμού, στοχεύουν στη δημιουργία του πολυκομματικού ή πολυτασικού πόλου του «εκσυγχρονισμού».………… Αυτό θα είναι αποτέλεσμα, …… και της δικής τους, φιλικής και συναγωνιστικής, προγραμματικής παρέμβασης με «τον πλούτο των ιδεών και προτάσεων» που διαθέτουν.
Ο πόλος αυτός της «Κεντροαριστεράς» …… θα είναι ικανός να αντιπαρατεθεί αποτελεσματικά και με επιτυχία στον έτερο ισχυρό πόλο ,τον πόλο των δυνάμεων της «Κεντροδεξιάς» και του «νεοσυντηρητισμού», δηλαδή τη Νέα Δημοκρατία και τις όμορες και συνεργαζόμενες μ΄ αυτήν πολιτικές δυνάμεις.
Το αν οι ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές μεταξύ των δυνάμεων που συγκροτούν τους δύο πόλους θα είναι εντελώς δυσδιάκριτες μεταξύ τους, αφού αμφότεροι οι πόλοι θα συγκλίνουν προς το περιλάλητο, καθαγιασμένο και ανούσιο πολιτικά κέντρο, αυτό δεν ενδιαφέρει καθόλου τους «εκσυγχρονιστές».
Θεωρούν εξ ορισμού αδιανόητη την αμφισβήτηση και την αντιπαράθεση στις βασικές επιλογές του νεοφιλελευθερισμού, την παγκοσμιοποίηση και την ενσωμάτωση της χώρας μας στη Νέα Τάξη Πραγμάτων. Γι΄ αυτούς, αυτές οι πολιτικές και οι κοσμοθεωρίες που τις συνοδεύουν, κρίθηκαν απ΄ την Ιστορία και επικράτησαν. Η αγορά νίκησε παντού και για πάντα! κραυγάζουν πανικόβλητοι …… Γι΄ αυτό οφείλουμε να προσαρμοστούμε. Να ενσωματωθούμε και να διαχειριστούμε την εξουσία των οικονομικοπολιτικών ελίτ. Κι αυτό μπορούμε να το κάνουμε ¨δημοκρατικά¨, ¨έντιμα¨ και ¨αποτελεσματικά¨. Αυτό είναι όλο! Όλα τ΄ άλλα είναι ¨λαϊκισμός¨ και ¨παρωχημένες αντιλήψεις¨ της Αριστεράς…
Το Αριστερό Ρεύμα, ως τάση του ΣΥΝ αλλά και με καταγεγραμμένη την αυτοτελή δημόσια παρουσία του, δεν αγνοεί το δυσμενή για την Αριστερά συσχετισμό των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων που έχει διαμορφωθεί σήμερα στη χώρα μας.
Ούτε παραβλέπει τις άκρως αρνητικές εξελίξεις για το παρόν και το μέλλον των λαών και της ανθρωπότητας που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια με την παγκόσμια κυριαρχία των αδηφάγων δυνάμεων της αγοράς, τη σταδιακή αναίρεση των πολιτικών και κοινωνικών κατακτήσεων των εργαζομένων όπου γης, την κατά-κρήμνιση στην άβυσσο της εξαθλίωσης και του θανάτου δισεκατομμυρίων ανθρώπων ……………………………..
Μπροστά σ΄ αυτή την εγχώρια και διεθνή λαίλαπα του νεοφιλελευθερισμού η Αριστερά, όπως πιστεύει το Αριστερό Ρεύμα, για να έχει λόγο ύπαρξης …… και να μην καταντήσει μουσειακό είδος ή μαϊντανός της «κεντροαριστεράς», πρέπει να αντιπαρατεθεί, με σύγχρονους όρους, αλλά κάθετα και αντιθετικά με τις εφαρμοζόμενες πολιτικές, την πολιτική φιλοσοφία και ιδεολογία του εκσυγχρονισμού και του νεοφιλελευθερισμού.
Ο ΣΥΝ, τονίζει το Αριστερό Ρεύμα, όχι μόνο δεν είναι συγγενής και συμπλέουσα δύναμη με το Σημιτικό ΠΑΣΟΚ, αλλά ανήκει σε εντελώς διαφορετικό ιδεολογικό και πολιτικό χώρο. Ανήκει στην αντίπερα όχθη.
Ο ΣΥΝ οφείλει να συνεχίσει και να εμβαθύνει, δίνοντας ταυτόχρονα μόνιμα χαρακτηριστικά, τη συνεργασία του που άρχισε προεκλογικά με άλλες δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς, της κουμμουνιστικής ανανέωσης και της ριζοσπαστικής οικολογίας……………………………..
Ο ΣΥΝ, πιστεύει το Αριστερό Ρεύμα, μαζί με τις παραπάνω και άλλες αριστερές συγγενείς δυνάμεις και κοινωνικά κινήματα που κινούνται στην ίδια κατεύθυνση πρέπει και μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο για τη δημιουργία της Σύγχρονης, Δημοκρατικής και Ριζοσπαστικής Αριστεράς…
Μια τέτοια μόνο … Αριστερά, με σοσιαλιστικό δημοκρατικό όραμα και στρατηγική υπέρβασης και όχι διαχείρισης και ¨βελτίωσης¨ του υπάρχοντος συστήματος, μπορεί – στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε – να εμπνεύσει και να ενεργοποιήσει τους πολίτες και τη νεολαία μας και να συστρατευθούν στον αγώνα για μια κοινωνία που θα έχει στο κέντρο τον Άνθρωπο και τις ανάγκες του και θα δίνει περιεχόμενο στη ζωή του.
Μια τέτοια …. Ριζοσπαστική Αριστερά … ενώ θα είναι εξ ορισμού σε αντιπαράθεση και ρήξη με τις δυνάμεις του νεοφιλελεύθερου τόξου («κεντροδεξιές» ή «κεντρο-αριστερές»), συγχρόνως θα είναι κριτική και συναγωνιστική με όλα τα κόμματα, οργανώσεις, δυνάμεις και τάσεις που κινούνται σε κατεύθυνση αντινεοφιλελεύθερη, ριζοσπαστική και αντικαπιταλιστική.
Ένας τέτοιος ΣΥΝ και οι περί αυτόν συσπειρωμένες δυνάμεις μπορούν να επιδράσουν θετικά και γόνιμα στο βηματισμό και των άλλων δυνάμεων της Αριστεράς, να θεωρηθεί κι ο ίδιος απ΄ αυτές φερέγγυος συνομιλητής τους και να δημιουργηθούν σιγά – σιγά οι προϋποθέσεις για ένα ενιαίο και ισχυρό τρίτο πόλο της Αριστεράς.
Μία Αριστερά που δεν θα είναι … παραδομένη στο σύστημα. Θα είναι μια Αριστερά θεμελιωμένη στο σήμερα, δημοκρατική, ανατρεπτική και κινηματική. Μια Αριστερά με προοπτική μια άλλη κοινωνία με δημοκρατία και σοσιαλισμό….»