Μετά από χρόνια αιτήματα και αφού ορισμένοι, όπως οι Φίλοι Σιδηροδρόμου Τρικάλων, επέμεναν… ενοχλητικά για το έργο, επειδή υπήρχε κίνδυνος να χαθεί, έγινε το πρώτο σοβαρό βήμα για την ηλεκτροκίνηση στη δυτική Θεσσαλία. ΤοΠεριφερειακό Συµβούλιο Θεσσαλίας ενέρκινε την περασμένη Τρίτη υη «Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου: «Ηλεκτροκίνηση σιδηροδροµικής γραµµής Παλαιοφάρσαλος – Καλαµπάκα», φερόµενης ιδιοκτησίας της εταιρείας ΕΡΓΑ ΟΣΕ Α.Ε.».
Η απόφαση λήφθηκε κατά πλειψηφία. Υπέρ ψήφισαν σαράντα ένα (41) µέλη., ενώ λευκό ψήφισαν οι κ.κ. Λούµας Γεώργιος, Μπούτας Ευάγγελος, Ντούρος Ευστάθιος και Χαλάτσης Αστέριος.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Πρόκειται για σιδηροδροµικό έργο και αφορά στην εφαρµογή συστήµατος ηλεκτροκίνησης µε µονοφασικό εναλλασσόµενο ρεύµα 25 kV/50Hz, στην ανακαινισµένη σιδηροδροµική γραµµή Παλαιοφάρσαλος- Καλαµπάκα που έχει συνολικό µήκος 80 χλµ. περίπου.
∆ιοικητικά ανήκει στην περιφέρεια Θεσσαλίας και διέρχεται τις περιφερειακές ενότητες Λάρισας, Καρδίτσας και Τρικάλων.
Γενικά το υπό εξέταση σιδηροδροµικό τµήµα στο οποίο και µελετάται η ηλεκτροκίνηση συνδέει το κύριο σιδηροδροµικό δίκτυο (Αθηνών – Θεσσαλονίκης – εξωτερικού) µε το σύνολο του δυτικού Θεσσαλικού κάµπου.
Το σύστηµα της ηλεκτροκίνησης περιλαµβάνει:
(ι) Την εγκατάσταση ενός αγωγού ρεύµατος πάνω από τη γραµµή, αναρτηµένου από ειδικούς µονωµένους βραχίονες (κονσόλες) στερεωµένων επί ιστών, οι οποίοι τοποθετούνται ανά τακτές αποστάσεις παρά την γραµµή (συνήθως ανά 60-65 m) και σε απόσταση έως περίπου 3 µέτρων από τον άξονα αυτής, δηλαδή εντός του υφιστάµενου ορίου απαλλοτρίωσης του ΟΣΕ επί του υφιστάµενου καταστρώµατος της γραµµής παραπλεύρως των σκύρων.
(ιι) Την κατασκευή Υποσταθµού (Υ/Σ) Έλξης (εγκατάσταση ηλεκτρικής έλξης) ο οποίος θα εγκατασταθεί στο Νοµό Τρικάλων, στην περιοχή της Βασιλικής.
(ιιι) Την κατασκευή ηλεκτρονικού συστήµατος σηµατοδότησης / τηλεδιοίκησης των εγκαταστάσεων ηλεκτρικής έλξης (Υ/Σ) όπως περιγράφεται στη ΜΠΕ
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ
Το έργο διέρχεται από τους Νοµούς Λαρίσης , Καρδίτσας και Τρικάλων. Η αρχή του έργου βρίσκεται στο Σταθµό Παλαιοφάρσαλος και το τέλος στο Σταθµό Καλαµπάκα. Το έργο είναι χωροθετηµένο σε περιοχή µε πεδινό και τοπικά λοφώδες ανάγλυφο.
Τµήµα της περιοχής µελέτης και συγκεκριµένα περιοχή της Καλαµπάκας βρίσκεται εντός βιότοπων NATURA. Οι βιότοποι αυτοί είναι οι GR1440003, Αντιόχεια Όρη-Μετέωρα (τόπος κοινοτικής σηµασίας SCI) και GR1440005 Ποταµός Πηνειός – Αντιχάσια Όρη (ζώνη ειδικής διατήρησης SPA). Το τµήµα της µελέτης που διέρχεται από τις περιοχές Natura 2000 είναι από το σηµείο Χ.Θ. 73+000 της χάραξης έως το τέλος του έργου στην Χ.Θ. 80+000.
Η χωροθέτηση του προτεινόµενου υποσταθµού έλξης (SST) είναι στην περιοχή των Τρικάλων και συγκεκριµένα στην Χ.Θ. 67+227 σε οικόπεδο έκτασης περίπου 21 5 στρεµµάτων. Η προτεινόµενη θέση του υποσταθµού είναι εκτός περιοχής δικτύου Natura 2000.
Το έργο εκτελείται κυρίως εντός της ήδη πραγµατοποιηθείσας ζώνης απαλλοτρίωσης, οπότε δεν θα έχει ουσιαστικές επιπτώσεις στις χρήσεις γης.
ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Η ηλεκτροκίνηση της σιδηροδροµικής γραµµής στο τµήµα Παλαιοφάρσαλος- Καλαµπάκα συντελεί στη µείωση των ρύπων στις περιοχές που διασχίζει, την οικονοµικότερη κίνηση και συντήρηση των συρµών, τη δυνατότητα έλξης βαρέων εµπορικών συρµών και στη µείωση του χρόνου µεταφοράς λόγω ανάπτυξης υψηλότερων ταχυτήτων.
Η εισαγωγή σύγχρονων συστηµάτων σηµατοδότησης / τηλεδιοίκησης και η αυτοµατοποίηση της διαχείρισης της κυκλοφορίας συµβάλλει στην αύξηση ασφάλειας – αφού εξαρτάται λιγότερο από τον ανθρώπινο παράγοντα – αλλά και στην µείωση του κόστους λειτουργίας.
Τέλος, η κατασκευή υποσταθµού έλξης είναι αναγκαία για το σύνολο των µελλοντικών αναγκών τροφοδοσίας των σιδηροδρόµων για το τµήµα Παλαιοφάρσαλος – Καλαµπάκα ώστε να µην παρατηρούνται φαινόµενα πτώσης τάσης και άλλες δυσλειτουργίες του συστήµατος.
Το οικόπεδο (αγροτεµάχιο) στο οποίο προτείνεται να κατασκευαστεί ο υποσταθµός έλξης (SST) είναι στην περιοχή των Τρικάλων και συγκεκριµένα στην Χ.Θ. 67+227 και έχει έκταση περίπου 21 στρέµµατα. Η Υπηρεσία µας προέβη σε αυτοψία στην εν λόγω προτεινόµενη θέση και συµφωνεί µε αυτήν.
Επιπτώσεις κατά τη διάρκεια κατασκευής
Κατά µήκος της χάραξης και πέραν των ορίων απαλλοτρίωσης υπάρχουν πολλά µικρά τεχνικά έργα λόγω του πυκνού αρδευτικού και αποστραγγιστικού δικτύου που όµως δεν
επηρεάζονται από το έργο διότι οι εργασίες εκτείνονται σε µικρό βάθος και στο πλάτος της απαλλοτριωθείσας ζώνης στην οποία υπάρχει ήδη κατασκευασµένη η ανακαινισµένη
σιδηροδροµική γραµµή.
Οι επιπτώσεις στη µορφολογία της περιοχής είναι αµελητέες, δεδοµένου ότι αφορά υφιστάµενη χάραξη επί της οποίας δεν θα γίνει κάποια αλλαγή κατά την ηλεκτροκίνηση της γραµµής και οι κατασκευαστικές εργασίες του υποσταθµού θα είναι µικρής έκτασης και σηµειακές.
Οι επιπτώσεις στην ατµόσφαιρα κατά τη διάρκεια κατασκευής περιορίζονται στις εκποµπές αερίων ρύπων των µηχανηµάτων και τη σκόνη κατά την περίοδο εκτέλεσης χωµατουργικών εργασιών, είναι µικρής έκτασης και αναστρέψιµες.
Οµοίως οι επιπτώσεις στη χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής θεωρούνται µικρές και αναστρέψιµες µε την ολοκλήρωση της κατασκευής του έργου.
Μικρής έκτασης ρύποι ενδέχεται να υπάρξουν στα επιφανειακά νερά χωρίς σηµαντικές επιπτώσεις και χωρίς να µεταβάλει τις οδούς αποστράγγισης του εδάφους.
Επιπτώσεις κατά τη διάρκεια λειτουργίας του έργου
Κατά τη διάρκεια λειτουργίας του έργου αναµένεται δυνητικά βελτίωση της ποιότητας νερού, καθότι απαλείφεται ο κίνδυνος διαρροής καυσίµων πετρελαίου από τους συρµούς
µε ότι αυτό συνεπάγεται στη µόλυνση του νερού του υπεδάφους.
Κατά τη διάρκεια λειτουργίας επίσης υπάρχει µικρός κίνδυνος πρόκλησης πυρκαγιάς από τις γραµµές της ηλεκτροκίνησης, για τον οποίον θα πρέπει να γίνει κατάλληλη
τοποθέτηση των πυλώνων µε πιθανή αποκοπή τµηµάτων δέντρων που βρίσκονται πλησίον της γραµµής. Για την αποφυγή ηλεκτροπληξίας πρέπει να τηρούνται όλοι οι
κανόνες ασφαλείας.
Οι αναµενόµενες τιµές έντασης του ηλεκτρικού πεδίου και πυκνότητας µαγνητικής ροής από τη γραµµή επαφής προβλέπονται να είναι πολύ κατώτερες από τα επιβαλλόµενα
όρια και συνεπώς δεν αναµένονται επιπτώσεις από τα ηλεκτρικά και µαγνητικά πεδία κατά τη λειτουργία της σιδηροδροµικής γραµµής.
Η ηλεκτροκίνηση της γραµµής θα έχει σαν αποτέλεσµα τη δηµιουργία, σε όλο το µήκος της, εναέριου καλωδίου αλυσσοειδούς µορφής µε αποτέλεσµα να καθίσταται πιο εµφανής από τα απλά καλώδια µε πιθανότερες µικρότερες επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα. Επιπλέον, από µακροχρόνιες παρατηρήσεις διαπιστώθηκε ότι τα πουλιά «αισθάνονται» τις µεταβολές του ρεύµατος κοντά στους ηλεκτροφόρους αγωγούς µε αποτέλεσµα να µην πλησιάζουν.
Τέλος, όσον αφορά το (11) σχετικό εστάλει στην Υπηρεσία µας έγγραφο του Συλλόγου Κηπακίου σύµφωνα µε το οποίο τίθενται κάποιες παρατηρήσεις ως προς το έργο της ηλεκτροκίνησης. Στην πρώτη παρατήρηση αναφέρεται στην Ισόπεδη ∆ιάβαση (ΑΣΙ∆) της περιοχής Κηπακίου της πόλης Τρικάλων η οποία δεν είναι αντικείµενο της παρούσας
µελέτης καθώς η παρούσα µελέτη αφορά στην ηλεκτροκίνηση της γραµµής και όχι στις ισοπεδες διαβάσεις οι οποίες αποτελούν αντικείµενο άλλης µελέτης και δεν επηρεάζουν
το έργο της ηλεκτροκίνησης.
Όσον αφορά το σύστηµα ασύρµατης επικοινωνίας GSM-R είναι σύµφωνα µε τις Ευρωπαϊκές Προδιαγραφές για την ∆ιαχείριση Σιδηροδροµικών Συστηµάτων και τις απαιτήσεις διαλειτουργικότητας. Οι σταθµοί βάσης που τοποθετούνται ανά 8χλµ περίπου έχουν χαµηλή ισχύ (30-80watts), εγκαθίστανται κατά µήκος της γραµµής στο όριο απαλλοτριώσεως του ΟΣΕ, η κάλυψη που επιδιώκεται αφορά µόνο το εύρος της γραµµής και οι λοβοί ακτινοβολίας των κεραιών είναι ισχυρά µονοκατευθυντικοί ώστε να µην υπάρχουν επιπτώσεις στις παρακείµενες ιδιωτικές ή δηµοσίου συµφέροντος ιδιοκτησίες. Εποµένως, δεν τίθεται θέµα µη ασφάλειας για την περιοχή Κηπακίου από πλευράς ακτινοβολίας.
