Πριν από δέκα χρόνια ο φιλόλογος καθηγητής Θεόφιλος Αναστασίου έκανε την πρώτη προσπάθεια να καταγράψει το έργο του Βασίλη Τσιτσάνη. Στο βιβλίο που εξέδωσε τότε συγκέντρωσε 329 τραγούδια του μεγάλου λαϊκού δημιουργού. Δέκα χρόνια μετά επανέρχεται με την παρούσα έκδοση, που έχει τον τίτλο «Απαντα», έχοντας συγκεντρώσει όλα τα τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη. Ετσι από τα αρχικά 329 ο Θεόφιλος Αναστασίου έφθασε τελικά σε 580 τραγούδια. «H παρούσα έκδοση» σημειώνει στο «Βήμα της Κυριακής» ο Θεόφιλος Αναστασίου «έχει στόχο να κινήσει το ενδιαφέρον όχι μόνο όσων γνωρίζουν το λαϊκό τραγούδι, αλλά πολύ περισσότερο των νέων ανθρώπων που μέσω του συγκεκριμένου βιβλίου θα μπορούσαν να γνωρίσουν αυτόν τον μεγάλο λαϊκό συνθέτη».Τα «Απαντα» του Βασίλη Τσιτσάνη κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Λαϊκό Τραγούδι του δημοσιογράφου Γιώργου Κοντογιάννη, ο οποίος εκδίδει και το ομώνυμο διμηνιαίο περιοδικό. Ο ίδιος, μιλώντας στο «Βήμα», σημειώνει κατ’ αρχάς «ότι ανάλογες προσπάθειες θα έπρεπε να τις είχαν αναλάβει προ πολλού κρατικοί φορείς. Δυστυχώς όμως δεν έχει συσταθεί ως σήμερα ένα ίδρυμα εθνικής δισκογραφίας. Είμαστε από τις λίγες χώρες στον κόσμο που δεν έχουμε Εθνικό Αρχείο Ηχογραφήσεων, όπου θα ήταν συγκεντρωμένες, καταγεγραμμένες και εύκολα προσβάσιμες στον κάθε ενδιαφερόμενο. Και όταν μιλάω για ένα αρχείο δισκογραφίας, υπογραμμίζω ότι αυτό οφείλει να έχει όλες τις ελληνικές ηχογραφήσεις από τα τέλη του 19ου αιώνα ως σήμερα. Σε αυτού του είδους τις καταγραφές δεν μπορούν να γίνουν, όπως είναι φυσικό, διακρίσεις μεταξύ καλού ή κακού τραγουδιού». Συνεχίζοντας ο Γιώργος Κοντογιάννης υπογραμμίζει επίσης ότι μια τέτοια πρωτοβουλία είναι εύκολη «εφόσον υπάρχουν πάρα πολλοί συλλέκτες δίσκων ελληνικής μουσικής που αναζητούν έναν φορέα ώστε να αξιοποιηθεί η συλλογή τους».
Συλλέκτης ήταν και ο Θεόφιλος Αναστασίου, ο οποίος άρχισε να συλλέγει δίσκους του ρεμπέτικου τραγουδιού από τα τέλη της δεκαετίας του ’60. «Τότε με μια παρέα φίλων αρχίσαμε να ασχολούμαστε με το ρεμπέτικο τραγούδι. Ανακαλύπτοντας σιγά σιγά λοιπόν αυτό το είδος του λαϊκού πολιτισμού, άλλοι στράφηκαν προς τον Μάρκο Βαμβακάρη και άλλοι προς τον Βασίλη Τσιτσάνη. Εγώ ακολούθησα τον “δεύτερο δρόμο”. Αλλωστε ήταν και πιο εύκολο εφόσον έχουμε την ίδια καταγωγή, τα Τρίκαλα, ενώ επίσης οφείλω να σημειώσω ότι με τον συνθέτη συναντήθηκα για μία και μοναδική φορά το 1962, σε ένα νοσοκομείο, ύστερα από ατύχημα που είχε ο αδερφός του γαμπρού του, ατύχημα στο οποίο ήμουν και εγώ εμπλεκόμενος. Στο σπίτι μας όμως πάντοτε ακούγαμε τα τραγούδια του, ενώ στη δεκαετία του ’70 μέναμε δίπλα στο πατρικό του σπίτι, όπου ο αδερφός του έπαιζε μπουζούκι».
Ο Θεόφιλος Αναστασίου σημειώνει επίσης ότι ο έλεγχος των στίχων όλων των τραγουδιών που περιλαμβάνονται στα «Απαντα» έγινε με προσεκτική ακρόασή τους, ενώ εξαίρεση αποτελούν λίγα τραγούδια, για τα οποία σημειώνει στα σχόλια που συνοδεύουν κάθε τραγούδι την πηγή απ’ όπου έχουν αντληθεί. Στα σχόλια σημειώνονται επίσης ο τραγουδιστής ή οι τραγουδιστές, το είδος του χορού, ο εκδότης και ο αριθμός καταλόγου της επανέκδοσης που είχε στη διάθεσή του, η χρονολογία ηχογράφησης και το σχήμα της εκτέλεσης κάθε τραγουδιού, όπου κρίνεται αναγκαίο. Στο τέλος των «Απάντων» προστίθενται επίσης σημειώσεις, γλωσσάρι, αλφαβητικός κατάλογος στίχων, αλφαβητικός κατάλογος πρώτων στίχων, αλφαβητικός κατάλογος τραγουδιστών, βιβλιογραφία και συγκεντρωτικός πίνακας όλων των τραγουδιών κατά χρονολογική σειρά. Επίσης υπάρχει μια εισαγωγή στη στιχουργική του Βασίλη Τσιτσάνη, υπό τον Θεόφιλο Αναστασίου, ενώ τα τραγούδια του έχουν χωριστεί σε τέσσερις περιόδους: προπολεμική (1936-1940), πρώτη μεταπολεμική (1946-1956/57), δεύτερη μεταπολεμική (1958-1974) και την τελευταία (1975-1983).
Ο Γιώργος Κοντογιάννης, ενώ σημειώνει την αναγκαιότητα παρόμοιων εκδοτικών πρωτοβουλιών, εν τούτοις γνωρίζει ότι αυτό το εγχείρημα εμπεριέχει ρίσκο. «Γνωρίζω εκ των προτέρων ότι τέτοιου είδους πρωτοβουλίες δεν μπορούν να πουλήσουν τρελά νούμερα. Από την άλλη πλευρά όμως έχω διαπιστώσει ότι υπάρχει μια σημαντική μερίδα που ενδιαφέρεται για τέτοιου είδους εκδόσεις. Και εμείς αυτούς θέλουμε να προσεγγίσουμε. Ολους όσοι επιθυμούν μια σοβαρή μελέτη για τον Βασίλη Τσιτσάνη, ενώ προετοιμαζόμαστε τον προσεχή χειμώνα, αν όλα πάνε βάσει του προγράμματός μας, να εκδώσουμε και ένα ανάλογο αφιέρωμα στον Μανώλη Χιώτη». Παράλληλα όμως με τις συγκεκριμένες εκδόσεις ο Γιώργος Κοντογιάννης συνεχίζει να εκδίδει το περιοδικό «Λαϊκό τραγούδι», παρά τις αντιξοότητες που υπάρχουν. «Παρ’ ότι που είναι ένα περιοδικό που βρίσκεται εκτός μόδας, έχει έναν φανατικό πυρήνα που το στηρίζει. Αρα κατ’ αρχήν δεν μπορώ παρά να είμαι ευχαριστημένος για την ανταπόκριση που έχει. Φαίνεται ότι υπάρχει ένας κόσμος που κινείται όπως και εμείς, θέλει να αντιδρά στην εποχή του και να ακολουθεί έναν ανεξάρτητο δρόμο».
tovima.gr
Υπεννθυμίζεται ότι την ερχόμενη ΠΑρασκευή ο κ. Θεόφιλος Αναστασίου και η Φωτεινή Αναστασίου παρουσίαουν στα Τρίκαλα δύο βιβλία για τον Τσιτσάνη. Αναλυτικά εδώ
