Ο Δημήτρης Μάλκας, αγρότης από τα Γεφύρια Καρδίτσας, ανέκαθεν χαρακτηριζόταν από ένα ανήσυχο πνεύμα και ποτέ δεν συμβιβαζόταν, όπως άλλοι αγρότες του χωριού του, με βαμβάκια ή σιτηρά κυνηγώντας τις επιδοτήσεις και μόνο.
Ένας αγρότης σκέφτεται, σχεδιάζει, προτείνει και δρα…
Η οικογένειά του και τα αδέλφια του δέχονταν συνεχώς τις παροτρύνσεις του να ξεφύγουν από τις συμβατικές καλλιέργειες και να τολμήσουν στρεφόμενοι σε νέες που θα τις «ζητάει» η αγορά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ενασχόλησή του με την εκτροφή σαλιγκαριών, πριν ακόμη αυτή επεκταθεί στην περιοχή του, ενώ υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του Πανελλήνιου Συλλόγου Σαλιγκαροτρόφων. Στο παρελθόν διετέλεσε και μέλος της διοίκησης του τοπικού Αγροτικού Συνεταιρισμού. Έχοντας, λοιπόν, την εμπειρία του «συνεταιρίζεσθαι» και την πίστη στα οφέλη της συνέργειας, αρχές του 2014 αποφάσισε –με μια παρέα φίλων που είχαν τις ίδιες ανησυχίες– να δημιουργήσουν τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Οσπρίων και Προϊόντων Διατροφής με έδρα τα Γεφύρια Καρδίτσας.
Ο συνεταιρισμός
Ζητήσαμε από τον κ. Μάλκα να μας παρουσιάσει καταρχήν τον Συνεταιρισμό. Όπως μας είπε, σήμερα ο Συνεταιρισμός αποτελείται από 17 παραγωγούς, επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο και τρία αναπληρωματικά μέλη, τα οποία δεν έχουν δικαίωμα ψήφου, αλλά υποχρεούνται να παρίστανται στις συνεδριάσεις της διοίκησης. «Πριν προλάβετε να βγάλετε συμπεράσματα περί απολυταρχικής διοίκησης», διευκρίνισε, «αυτή ουσιαστικά είναι εκτελεστικό όργανο, αφού όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται από τη γενική συνέλευση, η οποία συνεδριάζει ανά δεκαήμερο σχεδόν. Τα μέλη – παραγωγοί μας βρίσκονται στις περιοχές Ιτέα, Σοφάδες και Γεφύρια Καρδίτσας, στην Φαρκαδόνα και την Καλαμπάκα Τρικάλων και στα Φάρσαλα του νομού Λάρισας. Καλλιεργούμε σε 1.000 στρέμματα περίπου φακή, ρεβίθια, φασόλια (κυρίως σε ποτιστικά χωράφια της Δυτικής Θεσσαλίας). Προσωπικά (σ.σ. μαζί με τα αδέλφια του) σπέρνω ακόμη μηδική και βρώμη».
Η διάθεση των προϊόντων
Όσον αφορά τη διάθεση των προϊόντων με την εμπορική ονομασία «Ψύχανθος» ο κ. Μάλκας είναι ξεκάθαρος εξηγώντας ότι ο Συνεταιρισμός κατόπιν συμφωνιών με μικρά καταστήματα και μίνι μάρκετ σε όλη τη χώρα τα διαθέτει χύμα ή επεξεργασμένα, με τη μέθοδο της Κοινωνικής Οικονομίας. Προς το παρόν οι επιλογές των συνεργατών, λόγω μικρής σχετικά παραγόμενης ποσότητας, είναι προσεκτικές και τα βήματα που ακολουθούνται είναι αργά και σταθερά. «Έχουμε το πλεονέκτημα της αποθήκευσης και δεν παίρνουμε βιαστικές αποφάσεις. Όταν μεγαλώσει ο Συνεταιρισμός, θα αλλάξουν και τα δεδομένα. Άλλωστε γι’ αυτό και ο Συνεταιρισμός ονομάστηκε “Οσπρίων και Προϊόντων Διατροφής”», σημειώνει, προσθέτοντας ότι ίσως τα λαχανικά να αποτελέσουν το επόμενο πεδίο για τα μέλη του Συνεταιρισμού. «Δεν θέλω να προδικάσω τίποτα. Όπως προανέφερα, όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται συλλογικά», μας υπενθυμίζει ο Καρδιτσιώτης παραγωγός.
Με οργάνωση και σχέδιο
Ο κ. Μάλκας αισιοδοξεί για το μέλλον του Συνεταιρισμού, αλλά και για τον κλάδο των οσπρίων. Έτσι κι αλλιώς στη Θεσσαλία τα τελευταία δύο χρόνια παρατηρείται μια στροφή προς τα όσπρια. Όπως μας λέει «είναι αυτονόητο ότι κάποια στιγμή η κοινωνία λόγω κρίσης θα στρεφόταν στα όσπρια και οι παραγωγοί, επίσης, από την πλευρά τους, ανταποκρινόμενοι στη ζήτηση. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος. Τη μία χρονιά να βάζουμε όλοι φακές, την επόμενη ρεβίθια κ.ο.κ., όπως γίνεται με το βαμβάκι και το σιτάρι ανάλογα με την πρόσκαιρη τιμή που έχει το κάθε προϊόν κάθε χρονιά. Με αυτόν τον επιπόλαιο τρόπο εξυπηρετούμε μόνο τους εμπόρους. Αυτό που έπρεπε να κάνει το κράτος το κάνει ο Συνεταιρισμός μας. Προχωρά σε έρευνα στην αγορά, εξετάζει τις δυνατότητες και τις ιδιομορφίες του εδάφους κάθε περιοχής και αποφασίζει πού, πόσο και τι θα σπαρθεί σε κάθε χωράφι, ώστε να υπάρχει μια πλήρης γκάμα προϊόντων, ικανή να τονώσει τον ανταγωνισμό και να εξασφαλίσει μια καλή διαπραγμάτευση στον παραγωγό».
Η Συνεταιριστική ιδέα
Με έντονη διάθεση αυτοκριτικής αλλά και… συναδελφικότητας, ο πρόεδρος του ΑΣ Οσπρίων Καρδίτσας μιλά για την παρεξηγημένη ιδέα του «συνεταιρίζεσθαι» στην ελληνική ύπαιθρο. «Από το σχολείο ακόμη αγνοούσαμε την αξία της συνεργασίας», επισημαίνει. «Μια ευλογημένη λέξη, όπως είναι η συνεργασία, απαξιώθηκε στον πρωτογενή τομέα από λάθη συνδικαλιστών και συνεταιριστών, υπό την ανοχή, όμως, των αγροτών. Ήρθε τελικά η κρίση και το μνημόνιο και αναγκαστήκαμε να προβούμε σε συνεργασίες, να μην επαναπαυόμαστε στις επιδοτήσεις, αλλά να αναζητούμε στην αγορά ποια προϊόντα απαιτεί η εγχώρια κατανάλωση, να ψάχνουμε τρόπους μείωσης του κόστους παραγωγής. Πράγματα αυτονόητα κληθήκαμε να τα αποφασίσουμε υπό βίαιες συνθήκες. Δεν είναι, όμως, αργά. Η ελληνική γη παραμένει ευλογημένη και αν είσαι αποφασισμένος να ιδρώσεις θα ανταμειφθείς», καταλήγει ο Καρδιτσιώτης παραγωγός.
Το μήνυμα που στέλνει ο Δημήτρης Μάλκας σε κάθε ομάδα παραγωγών που δεν θέλει να περιμένει άλλο βοήθεια από την πολιτεία, αλλά επιθυμεί να αναλάβει την τύχη στα χέρια της είναι να τολμήσει την συνένωση και την δημιουργία Ομάδας Παραγωγών ή Συνεταιρισμού. Στην αρχή αρκεί μια ομάδα δέκα – είκοσι αγροτών. Εάν αυτή αρχίσει να λειτουργεί σωστά, τότε θα πεισθούν και οι δύσπιστοι του χωριού και θα συνταχθούν μαζί τους.
ypaithros.gr
