Ντροπή τους !

Γράφουν οι Τάσος Μπαρμπούτης & Κώστας Γκούμας*

Η είδηση, σε δύο μόλις γραμμές, πέρασε στα «ψιλά» των ΜΜΕ.

«Νέα προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της εγκριτικής απόφασης (ΑΕΠΟ) για το υδροηλεκτρικό έργο (ΥΗΕ) Μεσοχώρας κατέθεσε ο Σύλλογος Κατακλυζομένων Μεσοχώρας – Ο ΑΧΕΛΩΟΣ».

Πάλι τα ίδια ; Αυτό θα αναρωτηθεί ο καλοπροαίρετος πολίτης και φορολογούμενος που «πλήρωσε» από την τσέπη του, μέσω της (κρατικής τότε) ΔΕΗ, τα 600 εκατομμύρια ευρώ που δαπανήθηκαν για την κατασκευή του «σπονδυλωτού» αυτού έργου (φράγμα για τεχνητή λίμνη δίπλα από το ομώνυμο χωριό, κλειστός αγωγός προσαγωγής – δηλαδή μεταφοράς του νερού – μήκους 7.400 μέτρων και υδροηλεκτρικός σταθμός για παραγωγή 384 GWh κάθε χρόνο) και περιμένει πάνω από είκοσι χρόνια να δει την σημαντική αυτή επένδυση ΑΠΕ να προσφέρει επιτέλους το αγαθό της φθηνής και οικολογικής ηλεκτρικής ενέργειας, τόσο πολύτιμης στις μέρες που ζούμε.

Ως γνωστόν, το έργο σχεδόν ολοκληρώθηκε από το 2001, όμως εμπόδισαν την λειτουργία του η έλλειψη πολιτικής βούλησης, η ρητορική και ο πόλεμος από συγκεκριμένους ιδεολογικοπολιτικούς κύκλους (που με επιμονή και περίσσεια λαϊκισμού διόγκωναν τους «κινδύνους» από το έργο), τα οργανωμένα ανταγωνιστικά συμφέροντα του ενεργειακού τομέα, κυρίως εκείνα που  συνδέονται με το εισαγόμενο φυσικό αέριο που σήμερα καλύπτει το 40 – 45 % της παραγόμενης  ηλεκτρικής ενέργειας, οι τοπικιστικοί ανταγωνισμοί και σκοπιμότητες (Αιτωλοακαρνάνες κλπ.)  κ.ο.κ.

Όλες αυτές οι αντιδράσεις, με τον ένα ή άλλο τρόπο, εύρισκαν ως διέξοδο τις προσφυγές στο ΣτΕ, στο οποίο συναντούσαν συνήθως ευμενή ανταπόκριση. Και παρά το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών και των οργανώσεων της χώρας , όλες πλέον οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου καθώς και όλες οι διαδοχικές κυβερνήσεις συναινούν στην λειτουργία του έργου, έως  σήμερα δεν έχει  υπάρξει θετική ανταπόκριση από το ΣτΕ για την Μεσοχώρα !

Κατά την άποψή μας, το Δικαστήριο αυτό επιχειρεί (αντικειμενικά) να παίξει έναν αυτόνομο «πολιτικό» ρόλο στα ζητήματα της χώρας, και δεν θα μπορούσε να υπάρξει πιο σαφής ένδειξη για αυτό.

Και εδώ αξίζει να υπενθυμίσουμε μια καθαρή τοποθέτηση του Κων/νου Μητσοτάκη στη Βουλή, τον Φεβρουάριο του 2002 (δες εδώ {1} τα πρακτικά της Βουλής) :

«…οι παρεμβάσεις του ΣτΕ…είναι πολλές φορές ανεπίτρεπτες σε ότι αφορά ιδιαίτερα στην ερμηνεία του Συντάγματος που αναφέρεται στην προστασία του περιβάλλοντος….δεν δέχομαι ότι επί της ουσίας τις περιβαλλοντικές μελέτες….το ΣτΕ θα αποφασίσει τελικά και αμετάκλητα και θα σταματήσει… την εκτέλεση των έργων, σημαντικά για την πορεία του τόπου και για την ζωή του λαού» (οι υπογραμμίσεις δικές μας).

Τα σχόλια περιττεύουν….

Δύο λόγια και για τον Σύλλογο Κατακλυζομένων Μεσοχώρας.

Είναι γνωστό ότι όσοι συσπειρώνονται στο σύλλογο αυτό αποτελούν μία μειοψηφία ανάμεσα στους ενδιαφερόμενους κατοίκους του χωριού. Αυτό καταδείχθηκε με αναμφισβήτητα στοιχεία όταν η Πολιτεία, με το Ν. 3734/2009, προσδιόρισε τις τιμές απαλλοτρίωσης των περιουσιών των κατακλυζομένων (τελικά η διαδικασία σταμάτησε λόγω νέας ακυρωτικής απόφασης του ΣτΕ), τις οποίες τιμές, με υπογραφή προσυμφώνων, αποδέχθηκε η συντριπτική πλειοψηφία των ενδιαφερομένων, απομονώνοντας στην πράξη την άγονη ρητορική μιας μαχητικής μειοψηφίας «κατά του έργου».

Και για να βρούμε τι ακριβώς εννοούν με αυτό τα «κατά» του έργου, προσφύγαμε στο καταστατικό τους, όπου ένας βασικός τους «σκοπός» είναι η «αποξήλωση του φράγματος …για την αποκατάσταση …της ελεύθερης ροής του ποταμού» (!!)

Και μένει η απορία σε κάθε λογικό πολίτη μίας ευνομούμενης (υποτίθεται) χώρας : Μπορεί μία ομάδα ανθρώπων, ανοιχτά και με την έγκριση ενός Πρωτοδικείου, να συγκροτεί ένα συλλογικό όργανο για την καταστροφή ενός δημοσίου έργου που έχει ήδη κατασκευασθεί ;

Για παράδειγμα όσοι διαφωνούσαν (και ήταν αρκετοί) στην διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνωντου 2004, θα μπορούσαν εκ των υστέρων να δημιουργήσουν ένα σωματείο με στόχο την κατεδάφιση πχ. του κλειστού σταδίου στο Γαλάτσι ή των εγκαταστάσεων κωπηλασίας στο Μαραθώνα ;

Αλλά και εάν υποθέσουμε ότι αυτός ο… «σκοπός»  των «κατακλυζομένων» διέφυγε της προσοχής (ίσως από επιπόλαιη ανάγνωση…) του αντίστοιχου Πρωτοδίκη  που ενέκρινε το καταστατικό τους, πως είναι δυνατόν να συνέβη το ίδιο και από το ΣτΕ όταν εξέταζε την προσφυγή τους ;

Δεν θα έπρεπε αυτομάτως να μην κάνει δεκτή προς εξέταση την προσφυγή ενός σωματείου με τέτοιους εξόφθαλμα βάρβαρους σκοπούς, που έρχονται σε αντίθεση με το συμφέρον του συνόλου των φορολογούμενων πολιτών και μίας μεγάλης δημόσιας επιχείρησης που είχε ήδη επενδύσει εκατοντάδες εκατομμυρίων ευρώ για την κατασκευή του ;

Άραγε πρόκειται για λάθος, για αναλγησία ή για σκοπιμότητα ;

Ίσως η απορία μας αυτή απαντηθεί από την αντιμετώπιση που θα έχει η νέα προσφυγή αυτού του συλλόγου από το ΣτΕ. Ίδωμεν …

Κλείνοντας, όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση, βασικό εργαλείο για την σημερινή κυβέρνηση με στόχο την ταχύτερη ολοκλήρωση και λειτουργία του ΥΗΕ Μεσοχωρας, την υπέρβαση των νοσηρών αντιπαραθέσεων και την αποθάρρυνση πρωτοβουλιών κατά του έργου, αποτελεί ο άμεσος και οριστικός προσδιορισμός της τιμής για την απαλλοτρίωση των περιουσιών των θιγομένων κατοίκων.

Εάν αναμένει κανείς την ολοκλήρωση των διαδικασιών που επέλεξε η ΔΕΗ μέσω των δικαστηρίων, ούτε γρήγορα θα είναι τα αποτελέσματα, ούτε δίκαιες θα είναι οι τιμές απαλλοτρίωσης.

Η βέλτιστη λύση είναι η επανάληψη της κοινοβουλευτικής διαδικασίας (όπως έγινε με τον Ν. 3734/2009), μέσω της οποίας η κυβέρνηση,  σε συνεννόηση με την ΔΕΗ, θα προσδιορίσει δίκαιες και αποδεκτές από όλες τις πλευρές τιμές για τους θιγόμενους κατοίκους.

Μία τέτοια διαδικασία θα προσφέρει τα αναγκαία δεδομένα, αφενός στους κατοίκους για να αποφασίσουν ποιοι από αυτούς θα μετεγκατασταθούν και ποιοι θα αποχωρήσουν, αφετέρου στην ΔΕΗ για να προγραμματίσει σωστά τις επόμενες κινήσεις της.

Εξάλλου, μόνο έτσι θα διασφαλιστεί η σθεναρή στήριξη των κατοίκων στο έργο της ΔΕΗ και θα ανοίξει οριστικά και χωρίς άλλα εμπόδια  ο δρόμος για την λειτουργία της Μεσοχώρας.

*Μπαρμπούτης Τάσος, πολιτικός μηχανικός, μέλος ΔΣ ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔΘ, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ

*Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ

{1} Πρακτικά Βουλής (18/2/2002) : Συζήτηση επερώτησης για έργα Αχελώου – Ομιλία Κων/νου Μητσοτάκη (σελ. 3847-3848) :