Ο Τσίπρας σε κατάρρευση, ο Μητσοτάκης χωρίς δυναμική

Αυτή η δια­πί­στω­ση δεν ισχύ­ει μόνο γε­νι­κά, αλλά και συ­γκε­κρι­μέ­να για την Ευ­ρώ­πη και ακόμη πιο συ­γκε­κρι­μέ­να για τη νο­τιο­α­να­το­λι­κή Με­σό­γειο. Η Ελ­λά­δα, αδύ­να­μος κρί­κος της Ευ­ρω­ζώ­νης όσον αφορά την οι­κο­νο­μι­κή κρίση και χώρα σε μνη­μο­νια­κή δια­χεί­ρι­ση μιας ντε φάκτο χρε­ο­κο­πί­ας, από τα μέσα του 2015 και το 2016 έγινε και χώ­ρα-αδύ­να­μος κρί­κος της ευ­ρω­παϊ­κής δια­χεί­ρι­σης του προ­σφυ­γι­κού ρεύ­μα­τος, αλλά και χώρα που γειτ­νιά­ζει και εμπλέ­κε­ται με τη ζώνη αστά­θειας της Μ. Ανα­το­λής και ιδιαί­τε­ρα της Συ­ρί­ας, ζώνη αστά­θειας η οποία απει­λεί πλέον να «κα­τα­πιεί» και την Τουρ­κία.

Εκτός από τις οδύ­νες του διαρ­κούς μνη­μο­νί­ου (βρι­σκό­μα­στε ήδη με­τα­ξύ τρί­του και τέ­ταρ­του), εκτός από το αντι­δη­μο­κρα­τι­κό κα­θε­στώς «έκτα­κτης ανά­γκης» και ιμπε­ρια­λι­στι­κής επι­τρο­πεί­ας που τα συ­νο­δεύ­ει, για την ερ­γα­τι­κή τάξη, τα φτωχά λαϊκά στρώ­μα­τα και τη νε­ο­λαία συσ­σω­ρεύ­ο­νται τώρα και άλλοι κίν­δυ­νοι: η εμπλο­κή σε πο­λε­μι­κά παι­χνί­δια και τυ­χο­διω­κτι­σμούς στην πε­ριο­χή, η καλ­λιέρ­γεια νέων, πιο επι­θε­τι­κών μορ­φών ρα­τσι­σμού και ισλα­μο­φο­βί­ας, η ενί­σχυ­ση της ακρο­δε­ξιάς και η «επά­νο­δος» της νε­ο­φα­σι­στι­κής Χρυ­σής Αυγής.

Σε ένα τέ­τοιο φόντο εντει­νό­με­νων απει­λών για τις δυ­νά­μεις της ερ­γα­σί­ας και τα κοι­νω­νι­κά και πο­λι­τι­κά τους δι­καιώ­μα­τα και κα­τα­κτή­σεις, η κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ και ο «εν ανα­μο­νή πρω­θυ­πουρ­γός» Κυ­ριά­κος Μη­τσο­τά­κης, ο νυν και ο επαγ­γελ­λό­με­νος νέος μνη­μο­νια­κός δια­χει­ρι­στής, «κα­ταλ­λη­λό­τε­ροι» και οι δύο ως «βα­σα­νι­στές» της ερ­γα­ζό­με­νης πλειο­ψη­φί­ας, μοιά­ζουν ταυ­τό­χρο­να με αθύρ­μα­τα που πα­ρα­σύ­ρο­νται από τις πολύ ισχυ­ρό­τε­ρες, «τυ­φλές» δυ­νά­μεις της αστά­θειας που δια­περ­νούν το διε­θνές σύ­στη­μα.

Ναι στα υψηλά πλε­ο­νά­σμα­τα – όχι σε μέτρα «τώρα»…

Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, η «αντί­στα­ση» του Αλέξη Τσί­πρα και της κυ­βέρ­νη­σής του στις απαι­τή­σεις των δα­νει­στών ενό­ψει της δεύ­τε­ρης αξιο­λό­γη­σης του ελ­λη­νι­κού μνη­μο­νια­κού προ­γράμ­μα­τος συ­νί­στα­ται σε τούτο: όχι ψή­φι­ση από τώρα συ­γκε­κρι­μέ­νων νέων μέ­τρων για τα χρό­νια ύστε­ρα από τη λήξη του τρέ­χο­ντος προ­γράμ­μα­τος το 2018. Το αί­τη­μα αυτό, ενώ δεν ση­μαί­νει απο­λύ­τως τί­πο­τε για τη ζωή και τα δι­καιώ­μα­τα της ερ­γα­ζό­με­νης πλειο­ψη­φί­ας, ση­μαί­νει πολλά για την κυ­βέρ­νη­ση, αφού μπο­ρεί να τη δια­τη­ρή­σει στη ζωή. Η κυ­βέρ­νη­ση υπο­γρά­φει «ευ­χα­ρί­στως» τα υψηλά πρω­το­γε­νή πλε­ο­νά­σμα­τα 3,5% του ΑΕΠ από το 2018 και ύστε­ρα, επο­μέ­νως απο­δέ­χε­ται το πλαί­σιο πα­ρά­τα­σης της σκλη­ρής λι­τό­τη­τας και μετά το 2018. Για να επι­τευ­χθούν τέ­τοια πλε­ο­νά­σμα­τα θα απαι­τη­θούν νέα μέτρα. Για να το πούμε κα­λύ­τε­ρα: υπο­γρά­φο­ντας τέ­τοια πλε­ο­νά­σμα­τα, η κυ­βέρ­νη­ση απο­δέ­χε­ται τη λήψη όλων των ανα­γκαί­ων μέ­τρων για την επί­τευ­ξή τους.

Η ερ­γα­ζό­με­νη πλειο­ψη­φία, λοι­πόν, δεν έχει τί­πο­τε να κερ­δί­σει από την «αντί­στα­ση» της κυ­βέρ­νη­σης, διότι ήδη η σπάθη των θη­ριω­δών πλε­ο­να­σμά­των 3,5% αιω­ρεί­ται πάνω από το κε­φά­λι της. Η κυ­βέρ­νη­ση όμως ελ­πί­ζει ότι έτσι θα κερ­δί­σει κάτι ση­μα­ντι­κό: την πα­ρα­μο­νή της στην εξου­σία. Διότι τα νέα μέτρα τώρα για το διά­στη­μα μετά το 2018 θα ήταν το τε­λειω­τι­κό πο­λι­τι­κό χτύ­πη­μα σε αυτήν. Ο κυ­βερ­νών ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είναι θύμα μιας δια­δι­κα­σί­ας πο­λι­τι­κής κα­τάρ­ρευ­σης που εξε­λίσ­σε­ται τόσο ρα­γδαία όσο η πο­λι­τι­κή κα­τάρ­ρευ­ση του ΠΑΣΟΚ από το φθι­νό­πω­ρο του 2011. Ο κίν­δυ­νος της πο­λι­τι­κής κα­τάρ­ρευ­σης είναι που κάνει υπαρ­ξια­κής ση­μα­σί­ας την «κόκ­κι­νη γραμ­μή» όχι νέα μέτρα τώρα. Ο ίδιος κίν­δυ­νος εξη­γεί και τη «μο­νο­με­ρή ενέρ­γεια» της κυ­βέρ­νη­σης να μοι­ρά­σει τμήμα από το υπερ­βάλ­λον πλε­ό­να­σμα του 2016 με τη μορφή εφά­παξ χρι­στου­γεν­νιά­τι­κου βοη­θή­μα­τος στους συ­ντα­ξιού­χους και ανα­στο­λής για το 2017 της αύ­ξη­σης του ΦΠΑ στα νησιά.

Ωστό­σο, όπως τεκ­μη­ριώ­νει σε άλλη σε­λί­δα αυτού του φύλ­λου ο Γιάν­νης Κι­μπου­ρό­που­λος, η γερ­μα­νι­κή ατμο­μη­χα­νή της κα­πι­τα­λι­στι­κής Ευ­ρώ­πης εφαρ­μό­ζει με συ­νέ­πεια το δόγμα της «δη­μιουρ­γι­κής κα­τα­στρο­φής» και ου­δό­λως συ­γκι­νεί­ται από τα δια­βή­μα­τα του δε­μέ­νου χει­ρο­πό­δα­ρα από τις ίδιες του τις υπο­γρα­φές Αλέξη Τσί­πρα.

Ήδη οι εξε­λί­ξεις προϊ­δε­ά­ζουν για αρ­γό­συρ­τες δια­πραγ­μα­τεύ­σεις μέχρι βα­θέ­ος ανοί­ξε­ως, ίσως και μέχρι την πα­ρα­μο­νή των υπο­χρε­ώ­σε­ων απο­πλη­ρω­μής με­γά­λων δό­σε­ων χρε­ο­λυ­σί­ων τον Ιού­νιο –με το πι­στό­λι του «πι­στω­τι­κού γε­γο­νό­τος» για άλλη μια φορά στον κρό­τα­φο. Το ΔΝΤ απο­σύ­ρε­ται προ­σω­ρι­νά από τις δια­πραγ­μα­τεύ­σεις μέχρι να ενη­με­ρω­θεί ο νέος πρό­ε­δρος των ΗΠΑ Ντό­ναλντ Τραμπ και να δώ­σεις τις δικές του κα­τευ­θύν­σεις, κα­νείς δεν δια­θέ­τει την αυ­το­πε­ποί­θη­ση να βε­βαιώ­σει πως στα Eurogroup της 26ης Ια­νουα­ρί­ου ή της 20ής Φε­βρουα­ρί­ου θα υπάρ­ξει συμ­φω­νία, ενώ η ορι­στι­κή διευ­θέ­τη­ση της υπό­θε­σης του έκτα­κτου βοη­θή­μα­τος συν­δέ­ε­ται με την ορι­στι­κή ανα­κοί­νω­ση από τη Eurostat των ελ­λη­νι­κών στα­τι­στι­κών στοι­χεί­ων του 2016, στις αρχές Απρι­λί­ου…

Κάθε μέρα πα­ρα­μο­νής στην εξου­σία που κερ­δί­ζει με τέ­τοιες «πα­ρα­τά­σεις» η κυ­βέρ­νη­ση, τη φέρ­νει πιο κοντά σε νέα, ακόμη με­γα­λύ­τε­ρα αδιέ­ξο­δα, σε νέες, ακόμη πιο ντρο­πια­στι­κές κυ­βι­στή­σεις.

Το πρό­γραμ­μα Μη­τσο­τά­κη

Ο Κυ­ριά­κος Μη­τσο­τά­κης έρ­χε­ται με την υπό­σχε­ση ότι θα ολο­κλη­ρώ­σει, αλλά σε συν­θή­κες «ώρι­μου» μνη­μο­νί­ου, τη θα­τσε­ρι­κή (αντ-)«επα­νά­στα­ση» του πα­τέ­ρα του. Πίσω από την πα­ρα­πλα­νη­τι­κή προ­πα­γάν­δα της «απαλ­λα­γής της κοι­νω­νί­ας από το βάρος των φόρων», κρύ­βε­ται ένα πρό­γραμ­μα δρα­στι­κών φο­ρο­α­παλ­λα­γών για το κε­φά­λαιο (και όχι για την ερ­γα­σία), σε ανα­πό­φευ­κτο συν­δυα­σμό με ένα πρό­γραμ­μα ευ­ρύ­τε­ρων πε­ρι­κο­πών στις κοι­νω­νι­κές δα­πά­νες, αλλά και πλή­ρους «απε­λευ­θέ­ρω­σης» της ερ­γο­δο­τι­κής αυ­θαι­ρε­σί­ας. Ο συν­δυα­σμός αυτός, τυ­πι­κός για το πρό­γραμ­μα της θα­τσε­ρι­κής αντε­πα­νά­στα­σης στη δε­κα­ε­τία του ’80, στην πε­ρί­ο­δο των μνη­μο­νί­ων ισο­δυ­να­μεί με θα­τσε­ρι­σμό στον κύβο.

Αν ο μνη­μο­νια­κός ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και ο Αλέ­ξης Τσί­πρας κιν­δυ­νεύ­ουν με πο­λι­τι­κή κα­τάρ­ρευ­ση από το μείγ­μα φο­ρο­ε­πι­δρο­μής και πε­ρι­κο­πών που πε­ριέ­χε­ται στο Μνη­μό­νιο 3, ο Κυ­ριά­κος Μη­τσο­τά­κης αδυ­να­τεί να που­λή­σει πει­στι­κά στην κοι­νω­νία το προ­ϊ­όν της δικής του δεύ­τε­ρης από­πει­ρας για θα­τσε­ρι­κή επα­νά­στα­ση. Κα­νε­νός εί­δους ανερ­χό­με­νο ρεύμα ακραί­ου νε­ο­θα­τσε­ρι­σμού δεν εντο­πί­ζε­ται στις δια­θέ­σεις της κοι­νω­νί­ας. Το δη­μο­σκο­πι­κό προ­βά­δι­σμα της ΝΔ δεν οφεί­λε­ται σε ένα τέ­τοιο ρεύμα που δεν υπάρ­χει, αλλά στην κα­τάρ­ρευ­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Που με τη σειρά της οφεί­λε­ται στη μνη­μο­νια­κή στρο­φή του, στην ψή­φι­ση και υλο­ποί­η­ση σκλη­ρών μνη­μο­νια­κών πο­λι­τι­κών. Με αυτή την έν­νοια, είναι ο μνη­μο­νια­κός ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και ο ίδιος ο Αλέ­ξης Τσί­πρας που ανοί­γουν το δρόμο στον Μη­τσο­τά­κη. Αλλά και αντί­στρο­φα: είναι ο «φόβος του Κούλη» που δια­τη­ρεί ακόμη κά­ποια αξιο­ση­μεί­ω­τη συ­σπεί­ρω­ση για το κυ­βερ­νών κόμμα.

Ο κίν­δυ­νος δεν είναι γε­νι­κώς «να έρθει ο Κού­λης», αλλά να έρθει πάνω στα συ­ντρίμ­μια που θα έχει δη­μιουρ­γή­σει ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, και να βρει το κί­νη­μα και την Αρι­στε­ρά σε κα­τά­στα­ση απο­θάρ­ρυν­σης και δια­σκορ­πι­σμού.

Η αστά­θεια και η απά­ντη­ση της Αρι­στε­ράς

Αν ο κό­σμος στο σύ­νο­λό του δια­κρί­νε­ται από όλο και εντει­νό­με­νη αστά­θεια, η Ελ­λά­δα, «αδύ­να­μος κρί­κος των αδύ­να­μων κρί­κων», βρί­σκε­ται ξανά μπρο­στά στο φάσμα επι­κίν­δυ­νης αστά­θειας. Η «δη­μιουρ­γι­κή κα­τα­στρο­φή» και ολι­γαρ­χι­κή ανα­σύ­ντα­ξη της Ευ­ρώ­πης, η πλή­ρης μνη­μο­νια­κή ομη­ρία και ταυ­τό­χρο­να η πο­λι­τι­κή κα­τάρ­ρευ­ση της κυ­βέρ­νη­σης, η έλ­λει­ψη πραγ­μα­τι­κής δυ­να­μι­κής για μια πο­λι­τι­κή εναλ­λα­κτι­κή της Νέας Δη­μο­κρα­τί­ας του Κυ­ριά­κου Μη­τσο­τά­κη, το ζή­τη­μα των προ­σφύ­γων, η γειτ­νί­α­ση με τη με­σα­να­το­λι­κή ζώνη της αστά­θειας και η επι­λο­γή της κυ­βέρ­νη­σης να εμπλέ­ξει την Ελ­λά­δα με τη «συμ­μα­χία των νι­κη­τών» (Ισ­ρα­ήλ, Αί­γυ­πτος, Κύ­προς, Ελ­λά­δα), όλα αυτά «μυ­ρί­ζουν» όχι απλώς αστά­θεια αλλά και «μπα­ρού­τι» –του­λά­χι­στον με­τα­φο­ρι­κά…

Σε τέ­τοιες συν­θή­κες, είναι και­ρός η ρι­ζο­σπα­στι­κή και αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή Αρι­στε­ρά να βγει από τον κύκλο του «χω­νέ­μα­τος της ήττας», από τον κύκλο του «πο­λι­τι­κού πέν­θους» και της πο­λι­τι­κής απρα­ξί­ας. Ένα μέ­τω­πο δυ­νά­με­ων της ρι­ζο­σπα­στι­κής και αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς είναι και ανα­γκαίο και εφι­κτό, για να πα­λέ­ψει για την «άλλη λύση»: κα­τάρ­γη­ση μνη­μο­νί­ων και ανα­τρο­πή της λι­τό­τη­τας –στάση πλη­ρω­μών και δια­γρα­φή του χρέ­ους–, σύ­γκρου­ση με Ευ­ρω­ζώ­νη και ΕΕ και επι­στρο­φή στο εθνι­κό νό­μι­σμα – εθνι­κο­ποί­η­ση των τρα­πε­ζών και ση­μα­ντι­κών επι­χει­ρή­σε­ων και το­μέ­ων της οι­κο­νο­μί­ας. Αν στις προ­δια­γρα­φό­με­νες εξε­λί­ξεις με­γά­λης αστά­θειας, σκλη­ρών δι­λημ­μά­των και δο­κι­μα­σιών, δεν υπάρ­ξει ένα τέ­τοιο μέ­τω­πο και ένα τέ­τοιο πρό­γραμ­μα, οι πο­λι­τι­κοί εκ­πρό­σω­ποι του συ­στή­μα­τος, πα­ρό­τι αδύ­να­μοι και φθαρ­μέ­νοι από την έλ­λει­ψη συ­ναι­νέ­σε­ων και κοι­νω­νι­κών στη­ριγ­μά­των, θα απο­δει­χτούν για άλλη μια φορά επι­κίν­δυ­νες ύαι­νες για τα δι­καιώ­μα­τα και τις κα­τα­κτή­σεις της ερ­γα­ζό­με­νης πλειο­ψη­φί­ας.

Πάνος Κοσμάς