Με εκπαιδευτική περιήγηση στα Μετέωρα, που διοργάνωσε η Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων, τη Δευτέρα, 15-09-2014, έκλεισαν οι εργασίες του διεθνούς συνεδρίου για τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη που πραγματοποιήθηκε στην Αγριά στις 11 & 12 Σεπτεμβρίου με διοργανωτή το ‘Ευρωπαϊκό Δίκτυο Πολιτιστικού Τουρισμού’ ECTN (EuropeanCulturalTourismNetwork) του οποίου την προεδρία ασκεί η Εταιρία Κοινωνικής Παρέμβασης και Πολιτισμού (ΕΚΠΟΛ) της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Το συνέδριο έγινε στο πλαίσιο του διακρατικού έργου CHARTSINTERREGIVC στο οποίο επικεφαλής είναι ο Δήμος Νοτίου Πηλίου και συνδιοργανωτές ήταν ο ΕΟΤ, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, η ΕΚΠΟΛ και η Περιφέρεια Θεσσαλίας.

Ο Αντιπεριφερειάρχης Τρικάλων, κ. Χρήστος Μιχαλάκης, που συμμετείχε στις εργασίες του Συνεδρίου στην Αγριά βόλου, δήλωσε ότι τα αποτελέσματα του έργου CHARTS είναι πολύ σημαντικά και θα πρέπει να αξιοποιηθούν για την τόνωση της τουριστικής ανάπτυξης στην περιοχή της Θεσσαλίας. Την αντιπροσωπεία των εταίρων που επισκέφθηκαν τα Μετέωρα συνόδευσε ο Περιφερειακός Σύμβουλος Θεσσαλίας, κ. Γιάννης Μπουτίνας και εκ μέρους του γραφείου του Αντιπεριφερειάρχη, ο κ. Βαγγέλης Μπρουζούκης.

Στο συνέδριο στην Αγριά παρευρέθηκαν εκπρόσωποι όλων των διακρατικών εταίρων, του ΕΟΤ, των Πανεπιστημίων Βαρκελώνης και Θεσσαλίας, στελέχη της Κοινής Τεχνικής Γραμματείας του Προγράμματος INTERREGIVC, ειδικοί σε θέματα τουριστικού σχεδιασμού, πολιτιστικής κληρονομιάς, προσβάσιμου τουρισμού, επικοινωνίας, μάρκετινγκ, έρευνας και πολιτικών ανάπτυξης.

Στην εναρκτήρια συνεδρία, την Πέμπτη 11 Σεπτεμβρίου, υπό την Προεδρία του κ. Κων/νου Χαλέβα, Προέδρου του ECTN και Περιφερειακού Συμβούλου Θεσσαλίας, χαιρέτησαν οι Αχιλλέας Μπέος, Δήμαρχος Βόλου, Αθανάσιος Φλέρης, Αντιδήμαρχος Νοτίου Πηλίου, Κωνσταντίνος Παπαμαρκάκης, τ. Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Νοτίου Πηλίου και εκπρόσωπος του Δημάρχου κ. Νικόλαου Φορτούνα, Γιώργος Πετράκος, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, αιρετοί εκπρόσωποι των εταίρων του έργου, Στέλεχος της Γραμματείας του Ευρωπαϊκού προγράμματος INTERREGIVC, διαβάστηκαν μηνύματα εκπροσώπων της UNESCO και του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, ενώ στη συνέχεια ακολούθησαν παράλληλες συνεδρίες με θέμα: «Λύσεις Βιώσιμου Τουρισμού για περιφέρειες και προορισμούς», για τις θεματικές ενότητες του έργου CHARTS.

Την επόμενη μέρα, Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου, στη συνεδρία με θέμα τον «Πολιτιστικό Τουρισμό στην Ευρώπη», προβλήθηκε μήνυμα της υπεύθυνης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – Γενικής Διεύθυνσης Επιχειρήσεων και Βιομηχανίας, Μονάδα Τουριστικών και Πολιτιστικών οργώνων, έγιναν παρουσιάσεις εκπροσώπων της Europa Nostra και του Δικτύου Ευρωπαϊκών Περιφερειών για Βιώσιμο και Ανταγωνιστικό Τουρισμό (NECSTouR), ενώ ακολούθησε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα: «Κεφαλοποίηση των αποτελεσμάτων και εφαρμογή στη περίοδο 2014-2020», με τη συμμετοχή μελών του Δ.Σ. από το ECTN, τη Σουηδία, τη Λετονία και την Κύπρο.

Στο πλαίσιο του συνεδρίου έγινε απονομή των βραβείων ‘CHARTS Award 2014’ για τον καλύτερο Ευρωπαϊκό Προορισμό Βιώσιμου Πολιτιστικού Τουρισμού με το 1^ο βραβείο στη διαδρομή Αγ. Ιακώβου στην Καταλονία της Ισπανίας, το 2^ο στο Λίμπαζι της Λετονίας και το 3^ο βραβείο στη Cittadella της Ιταλίας.

Στο κλείσιμο του συνεδρίου παρουσιάστηκε η ‘Χάρτα για την συνεισφορά του πολιτισμού και της κληρονομιάς στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη’. Η Χάρτα αυτή αποτελεί μiα ενιαία σύνθεση όλων των προηγουμένων διακηρύξεων για την ανάπτυξη του βιώσιμου και πολιτιστικού τουρισμού από τα έργα ECTN & CHIRON (με επικεφαλής την ΕΚΠΟΛ), της Διεθνούς Χάρτας του ICOMOS και τη διακήρυξη της EuropaNostra για τον πολιτιστικό τουρισμό, περίληψη των αποτελεσμάτων του έργου CHARTS και προτάσεις για τη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020. Θα ακολουθήσει παρουσίαση της Χάρτας στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες (Ευρωπαϊκή Επιτροπή – Μονάδα Τουριστικής Πολιτικής, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού, Επιτροπή των Περιφερειών) στις 9 Οκτωβρίου στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Περιφερειών και Πόλεων που διοργανώνει κάθε χρόνο η Επιτροπή των Περιφερειών και η Κομισιόν στις Βρυξέλλες.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι οι εργασίες του Συνεδρίου βιντεοσκοπήθηκαν και τα ηλεκτρονικά πρακτικά θα υποβληθούν από το ECTN στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με σκοπό οι προτεινόμενες δράσεις να υλοποιηθούν στη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020.

Σημειώσεις

Το έργοCHARTS επικεντρώνεται στο ρόλο του πολιτισμού και της κληρονομιάς ως προστιθέμενη αξία στις περιφερειακές στρατηγικές για βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη και ενσωμάτωση σε τοπικές, περιφερειακές, εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές. Το έργο απευθύνεται σε περιφερειακές και τοπικές αρχές, οργανισμούς διαχείρισης προορισμών και τουριστικής προβολής, εταιρίες τουριστικής ανάπτυξης, τουριστικές ενώσεις, τουριστικά και πολιτιστικά δίκτυα, όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διεθνείς οργανισμούς. Οι εταίροι του έργου μοιράζονται εμπειρίες σχετικά με τη συνεισφορά στη διαφύλαξη και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και τοπίων από βελτιωμένη διαχείριση προορισμών πολιτιστικού τουρισμού, καθώς επίσης από περιφερειακές πολιτικές αειφόρου ανάπτυξης, ειδικότερα σε σχέση με τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και της οικονομικής κρίσης. Το έργοCHARTS άρχισε στις αρχές του 2012 και ολοκληρώνεται στο τέλος του 2014. Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 1,85 εκατ. € ενώ η κοινοτική συμμετοχή αγγίζει το 1,5 εκατ. €.

Στο εταιρικό σχήμα του έργου συμμετέχουν αυτοδιοικήσεις, περιφέρειες και οργανισμοί τουρισμού από 10 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ελλάδα, Βρετανία, Βέλγιο, Ιρλανδία, Κύπρο, Ιταλία, Λετονία, Ρουμανία, Ισπανία και Βουλγαρία). Συμμετέχουν επίσης το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Πολιτιστικού Τουρισμού (European Cultural Tourism Network, ECTN) που εδρεύει στις Βρυξέλλες, το Δίκτυο Ibertur του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης, ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (ΕΟΤ) και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Οι 12 θεματικές ενότητες του έργου είναι οι εξής:

1. Κλιματική Αλλαγή

• Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε προορισμούς πολιτιστικού τουρισμού και μέτρα αντιμετώπισης κινδύνων

• Προστασία πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς από ακραία καιρικά φαινόμενα

• «Πρασίνισμα» της εμπειρίας των επισκεπτών

• Περιορισμός των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου με επιλογές βιώσιμης κινητικότητας

2. Προσβασιμότητα στην Κληρονομιά

• Φυσική και διανοητική πρόσβαση στην κληρονομιά

• Πρόσβαση για άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ), Προσβάσιμος Τουρισμός

• Σήμανση πολιτιστικών σημείων και χώρων, επεξηγηματικές πινακίδες και ενημέρωση με ηλεκτρονικά μέσα

3. Αποτελεσματικές Συμπράξεις

• Συνεργασία συλλογικών φορέων τουρισμού και πολιτισμού, φορέων αυτοδιοίκησης, δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και μη κυβερνητικών οργανώσεων, ενθάρρυνση εθελοντισμού

• Βελτίωση της προσφοράς & ενθάρρυνση των επισκεπτών να βιώσουν τα τοπικά έθιμα με ενεργή συμμετοχή στη τοπική κληρονομιά

• Διασύνδεση πολιτισμού και τουρισμού με στόχο την βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη

4. Κοινωνίες Υποδοχής

• Συμμετοχή της κοινωνίας υποδοχής των επισκεπτών στην τουριστική ανάπτυξη με ανάδειξη του τοπικού πολιτισμού και παραδόσεων

• Ενθάρρυνση τοπικής περηφάνιας, ευαισθητοποίησης και καλωσορίσματος

• Εμπειρίες, επιπτώσεις & προετοιμασία Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας

• Προώθηση δέσμευσης στον «Υπεύθυνο Τουρισμό»

5. Κριτήρια Ποιότητας

• Καθορισμός ποιοτικών κριτηρίων για παρεχόμενες υπηρεσίες σε προορισμούς πολιτιστικού τουρισμού

• Συνεισφορά στην πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για καθιέρωση «Ευρωπαϊκού Σήματος Ποιότητας Τουρισμού» (EuropeanTourismQualityLabel)

• Πιλοτική εφαρμογή «Σήματος Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς» (EuropeanHeritageLabel) σε χώρους πανευρωπαϊκής σημασίας

6. Πληροφόρηση Επισκεπτών

• Αναβάθμιση πληροφόρησης επισκεπτών, προώθηση κέντρων πληροφόρησης επισκεπτών με έμφαση στον πολιτιστικό τουρισμό

• Εφαρμογές τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, παραγωγή ντοκιμαντέρ, βίντεο, πολυμέσων, εφαρμογές Διαδικτύου (Ιντερνέτ), xρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης

• Νέα εργαλεία επικοινωνίας, εικονική πραγματικότητα, τρισδιάστατη απεικόνιση, δημιουργικότητα

7. Μάρκετινγκ του Τόπου

• Καινοτόμες στρατηγικές μάρκετινγκ του τόπου, βάσει πολιτιστικής κληρονομιάς, τοπικής διακρισιμότητας & περιφερειακής ταυτότητας

• Καθιέρωση μπράντινγκ με συνέργειες πολιτισμού και κληρονομιάς

• Δράσεις τουριστικής προβολής με δρώμενα, εκθέσεις, εκδηλώσεις, roadshows, κλπ

8. Πολιτιστικές Διαδρομές

• Δημιουργία πολιτιστικών διαδρομών και διεκδίκηση ένταξης στις Πολιτιστικές Διαδρομές του Συμβουλίου της Ευρώπης

• Προπαρασκευαστικές δράσεις για καθιέρωση πολιτιστικών διαδρομών

• Επιπτώσεις στον διαπολιτισμικό διάλογο, δημιουργικότητα, καινοτομία & ανταγωνιστικότητα

9. Σιδηροδρομική Κληρονομιά

• Διατήρηση και προβολή για πολιτιστικό τουρισμό

• Διεθνή προβολή παραδοσιακών και ατμήλατων σιδηροδρόμων ως βιομηχανική κληρονομιά

• Αδελφοποίηση ιστορικών σιδηροδρόμων

10. Τοπικά προϊόντα και γαστρονομία

• Προώθηση τοπικών προϊόντων

• Ανάδειξη και προβολή τοπικής κουζίνας, παραδοσιακών συνταγών και γευσιγνωσίας

• Υγιεινή διατροφή επισκεπτών & δημιουργική κουζίνα

• Ανάδειξη τοπικής ταυτότητας μέσω οινο-γαστρονομικού τουρισμού & προώθηση τοπικής κουζίνας για ένταξη στη λίστα άυλης κληρονομιάς της Ουνέσκο

11. Παραδοσιακά Επαγγέλματα

• Διατήρηση παραδοσιακών επαγγελμάτων και δεξιοτήτων που τείνουν να εξαφανιστούν

• Ανάδειξη παραδοσιακών επαγγελμάτων και δεξιοτήτων σε τουριστική ατραξιόν

12. Χρήση Ποδηλάτων σε προορισμούς βιώσιμου τουρισμού

• Βιώσιμη κινητικότητα επισκεπτών σε προστατευμένες περιοχές και προορισμούς φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς

• Κοινόχρηστα, δημόσια ποδήλατα για επισκέπτες & τουρίστες

• Ποδηλατικές διαδρομές ως προϊόν πολιτιστικού τουρισμού

Β) Γενικά για το έργο CHARTS:

Το έργο CHARTS συνεισφέρει στην τουριστική ανάπτυξη και προβολή με:

• τεκμηρίωση και τη παραγωγή υλικού για την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά

• εκπόνηση στρατηγικού σχεδίου εφαρμογής καλών πρακτικών

• ωρίμανση προτάσεων χρηματοδότησης στη προγραμματική περίοδο 2014 – 2020

Το έργοCHARTS συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και υλοποιείται χάρις στο πρόγραμμα διαπεριφερειακής συνεργασίας INTERREGIVC