• Πρώτα απ’ όλα, τίθεται ζήτημα τήρησης της αρχής της ισότητας και των ίσων ευκαιριών πρόσβασης στη δημόσια διοίκηση. Σε μία περίοδο οικονομικής στενότητας, θα ζητηθεί από τους υποψήφιους να μεταβούν στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα-Θεσσαλονίκη), προκειμένου να συμμετάσχουν σε μια διαγωνιστική διαδικασία, που μπορεί να διαρκέσει για περισσότερες από μία ημέρες. Δημιουργούνται, όμως, έτσι συνθήκες άνισης πρόσβασης στον διαγωνισμό, κυρίως για τους υποψηφίους της νησιωτικής χώρας και των παραμεθόριων περιοχών, που θα κληθούν να καταβάλουν το κόστος μετάβασης και διαμονής.
• Ζήτημα ίσης μεταχείρισης ανακύπτει και στο στάδιο της διεξαγωγής του διαγωνισμού. Αν οι εξετάσεις διεξαχθούν σε περισσότερες ημέρες και οι υποψήφιοι δεν διαγωνιστούν στα ίδια θέματα, τότε θα γεννηθούν ερωτήματα για το κατά πόσον τα διαφορετικά θέματα παρουσιάζουν τον ίδιο βαθμό δυσκολίας. Επιπλέον, οι υποψήφιοι που θα κληθούν αργότερα για εξέταση, θα έχουν περισσότερο χρόνο στη διάθεσή τους για να προετοιμαστούν σε σχέση με αυτούς που θα εξεταστούν πρώτοι.
• Προκύπτει θέμα τήρησης της αρχής της διαφάνειας, που συνδέεται με τη δυνατότητα ουσιαστικού ελέγχου του διαγωνισμού. Βασική αρχή όλων των γραπτών διαγωνισμών (πανελλαδικές εξετάσεις, προηγούμενοι διαγωνισμοί προσλήψεων) είναι η δυνατότητα ελέγχου της εξεταστικής διαδικασίας, η οποία δεν διασφαλίζεται υπό συνθήκες μυστικότητας. Η μη δημοσιοποίηση των θεμάτων και των ορθών απαντήσεων στη δοκιμασία δεξιοτήτων δεν επιτρέπει στους υποψηφίους ούτε να ελέγξουν την ίση δυσκολία των θεμάτων (κυρίως όταν οι εξετάσεις διεξάγονται σε «βάρδιες») ούτε, βεβαίως, να αντιληφθούν το πώς πράγματι απέδωσαν.
• Αυτή η εξέλιξη δεν αφήνει ανεπηρέαστες τις δύο βασικές αρχές του συστήματος προσλήψεων στο δημόσιο: της αντικειμενικότητας και της αξιοκρατίας. Πώς μπορούν άραγε οι υποψήφιοι να διαπιστώσουν ότι τηρήθηκαν αυτές οι αρχές και πώς μπορεί η κοινωνία να αισθάνεται ασφαλής ότι προσλήφθηκε «ο κατάλληλος υποψήφιος στην κατάλληλη θέση», όταν παραμένουν μυστικά τα θέματα που εξετάστηκαν οι υποψήφιοι;»
Απόστολος Παπατόλιας
