"Δημοσιογραφία είναι να δημοσιεύεις αυτά που κάποιος άλλος δεν θέλει να δημοσιευθούν." - Τζορτζ Όργουελ

21.2 C
Trikala

Eκεί ψηλά στην Πίνδο, κρύβεται ένας σπάνιος τόπος, η Κοιλάδα του Αχελώου

lafarm

Σχετικά άρθρα

 Με πρόσβαση από τέσσερις διαφορετικές περιφέρειες της χώρας και γύρω από το «άσπρο» ποτάμι, όπως είναι ένα άλλο όνομα για το δεύτερο μεγαλύτερο ποτάμι της χώρας μας, ξεδιπλώνεται ένα πολυσύνθετο τοπίο, ένα μωσαϊκό, όχι επίπεδο, αλλά βαθιά ανεπτυγμένο μέσα στον χώρο και τον χρόνο, τον πολιτισμό και την ιστορία, ένα οικολογικό και πολιτισμικό «απόθεμα» της Ευρώπης. 

ΑΧΕΛΩΟΣ: Μια φορά κι έναν καιρό…

Τα τελευταία χρόνια, κάτοικοι και φορείς της περιοχής προσπαθούν να αναδείξουν την κοιλάδα σε βάση ενός διαφορετικού μοντέλου ανάπτυξης, στηριγμένου στα συγκριτικά πλεονεκτήματά της.

Η σπάνια σε ευρωπαϊκό επίπεδο χλωρίδα και πανίδα, η ιστορική διαδρομή που περνάει μέσα από περιόδους όπως η Επανάσταση του ’21 ή η Εθνική Αντίσταση, αλλά απλώνεται και ώς την αρχαιότητα, τα μοναστήρια και οι εκκλησιές, τα πέτρινα γεφύρια, τα περάσματα επί αιώνες των εμπορικών καραβανιών, όλα είναι σταθμοί και ψηφίδες της μεγάλης εικόνας που αποκαλούμε σήμερα Κοιλάδα του Αχελώου. 

Η γέφυρα Κοράκου

Πιο γνωστή, ίσως, η υπόθεση της Γέφυρας Κοράκου, ενός μοναδικού πέτρινου γεφυριού που «έπεσε» σε μάχη του Εμφυλίου, τον Μάρτιο του 1949, με το αίτημα για την ανακατασκευή του να αποτελεί σήμερα, συμβολικά, μία γέφυρα μνήμης και οφειλής προς τον τόπο, ένα τοπόσημο αφετηρίας μίας νέας εποχής. 

Μπορεί αυτή η περιοχή να σηματοδοτήσει μια νέα αντίληψη για το ελληνικό αναπτυξιακό μοντέλο που θα βλέπει και διαφορετικά χαρακτηριστικά ανά τόπους και όχι μόνο δείκτες οικονομικής μεγέθυνσης και «βιομηχανοποίησης»;

Μπορεί η πολιτεία να δεσμευτεί ότι θα ακολουθήσει και άλλους δρόμους στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, πέραν των μεγάλων μονάδων και της υπερεκμετάλλευσης φυσικών πόρων, τουλάχιστον εκεί που έχει τις δυνατότητες να το κάνει; 

Μετά και τη βαθμιαία ολοκλήρωση των Περιφερειακών Αναπτυξιακών Συνεδρίων, οι καιροί είναι ώριμοι τουλάχιστον για να δοκιμαστούν εναλλακτικά ειδικά παραγωγικά μοντέλα, με παράδειγμα την Κοιλάδα του Αχελώου, αλλά εφαρμογή και σε άλλες ανάλογες περιοχές, κάποιες από τις οποίες είναι κοντά, στην Πίνδο (Τζουμέρκα, Κοιλάδα του Αώου στην Κόνιτσα, Ζαγόρι κ.λπ.). 

Υποδομές

ρόσφατα, έγινε ένα μικρό βήμα, η περιοχή μπήκε… στον χάρτη μίας ενιαίας αντίληψης για τον χώρο.

Με τις αλλαγές του υπουργείου Περιβάλλοντος για τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών προέκυψε ο «Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων, Κοιλάδας Αχελώου, Αγράφων, και Μετεώρων».

Το επισημαίνει και η κα Ολγα Γεροβασίλη, βουλευτής Αρτας και υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης, όταν τη ρωτήσαμε αν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο ενός προγράμματος για την ανάπτυξή της: 

«Η απάντησή μου είναι απολύτως θετική. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Κοιλάδας του Αχελώου -η σπάνια φυσική ομορφιά, το υδάτινο στοιχείο, τα πέτρινα γεφύρια, τα θρησκευτικά μνημεία, όπως η Μονή του Σέλτσου, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της πρωτογενούς παραγωγής- είναι βέβαιο ότι μπορούν να αξιοποιηθούν, στο πλαίσιο ενός προγράμματος ανάπτυξής της. Το μεγάλο μειονέκτημα, μέχρι τώρα, ήταν το γεγονός ότι η περιοχή ανήκε διοικητικά σε τέσσερις Περιφέρειες (Ηπείρου, Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδας και Δυτικής Ελλάδας) και ήταν αδύνατο να χαραχθεί ένα ενιαίο και συνεκτικό πρόγραμμα ανάπτυξης. Εμείς, σε αντίθεση με τις επιλογές του παρελθόντος, επιλέξαμε το σύστημα να είναι ενιαίο, στηρίζοντας εμπράκτως της προοπτικές της ενδογενούς τοπικής ανάπτυξης. Γιατί, ποια, άραγε, από τις τέσσερις Περιφέρειες θα διοικούσε την κοιλάδα Αχελώου σύμφωνα με το προτεινόμενο σύστημα από τη Ν.Δ.; Τα Ιωάννινα, η Λάρισα, η Λαμία ή το Μεσολόγγι; Με τον νέο νόμο, όλη η περιοχή εντάσσεται στον μέχρι πρότινος Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων, που αποτελεί την πρώτη ελληνική προστατευόμενη περιοχή, πιστοποιημένη από την Πανευρωπαϊκή Ομοσπονδία Προστατευόμενων Περιοχών (Europarc) ως βιώσιμος τουριστικός προορισμός, κι έτσι ανοίγει ένα νέο πλαίσιο για την ουσιαστική ανάδειξή της. Αυτός ο βιώσιμος προορισμός, όμως, βασίζεται στο τρίπτυχο κοινωνία – περιβάλλον και οικονομία και όχι σε μονοσήμαντους όρους οικονομικής μεγέθυνσης, όπως το αποτυχημένο υπόδειγμα ανάπτυξης που επιβλήθηκε στη χώρα μεταπολιτευτικά», καταλήγει η κα Γεροβασίλη. 

Για τον κ. Βασίλη Ψαθά, αντιπεριφερειάρχη Αρτας, «η ευρύτερη περιοχή της κοιλάδας του Αχελώου, μια περιοχή που δεν έχει αλλοιωθεί ακόμα από τις συνέπειες του σύγχρονου πολιτισμού, διαθέτει το απαιτούμενο περιβαλλοντικό και ιστορικό – θρησκευτικό υπόβαθρο για μια ανάπτυξη που θα στηρίζεται σε ήπιες και εναλλακτικές μορφές οικολογικού, αλλά και θρησκευτικού τουρισμού. Αυτή η ανάπτυξη μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την αναβάθμιση των βασικών υποδομών (δημοσίων και ιδιωτικών), όπως: βελτίωση της προσβασιμότητας, βελτίωση της σήμανσης, νέα οδικά δίκτυα (επαρχιακά και δημοτικά δίκτυα), χάραξη πολιτιστικών διαδρομών, συντήρηση – αναστήλωση του πλούσιου πολιτιστικού πλούτου, σύγχρονες υποδομές για εναλλακτικές μορφές τουρισμού (όπως αθλήματα στον Αχελώο), κατασκευή σύγχρονων και παραδοσιακών ξενώνων, κατάρτιση ενός συνολικού τοπικού αναπτυξιακού αγροτουριστικού προγράμματος, με έμφαση στα παραπάνω. Βασική προϋπόθεση γι’ αυτό είναι η συνεργασία με τις όμορες περιφέρειες». 

Ο κ. Αντώνης Κοσσυβάκης, στέλεχος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με καταγωγή από την περιοχή, είναι γνωστός από την πολύχρονη επιμονή του να αναδείξει τις ανάγκες και τις προοπτικές του τόπου του.

«Ως περιοχή, έχουμε το “προνόμιο” της καθυστέρησης στην ανάπτυξη, που μπορεί να γίνει η δική μας ευκαιρία. Αυτό θα επιτευχθεί, αν διδαχθούμε από τα λάθη των άλλων και πάρουμε τα καλά τους. Με συντονισμένες και στοχευμένες προσπάθειες και δράσεις, φορείς και πολιτεία πρέπει να δημιουργήσουν προϋποθέσεις ανάπτυξης και, μέσω ενός καινοτόμου Πιλοτικού Ολοκληρωμένου Προγράμματος Ανάπτυξης σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, να κάνουμε το άλμα προς το μέλλον, προς όφελος των κατοίκων της περιοχής», τονίζει. 

Κορίνα Κρέτσου, Επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής 

«Η κοιλάδα του Αχελώου έχει απίστευτες δυνατότητες σε τουρισμό και πολιτισμό» 
Κορίνα Κρέτσου

Τον Μάιο του 2015, επισκέφθηκε την Κοιλάδα του Αχελώου η επίτροπος Κορίνα Κρέτσου, αρμόδια για τις Περιφερειακές Πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ενωσης, και συμμετείχε σε ημερίδα με τη συμμετοχή φορέων από όλες τις γειτονικές περιφέρειες. Με αυτή την αφορμή, της απευθύναμε μερικές ερωτήσεις για τις αναπτυξιακές πολιτικές της Ε.Ε. και το παράδειγμα της κοιλάδας. 

Συνέντευξη

● Πού στοχεύει σήμερα η περιφερειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης; 

Η εξάλειψη των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων ανά την Ευρώπη είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της αρμονικής ανάπτυξης της Ενωσης στο σύνολό της.

Μέσω της πολιτικής συνοχής της, η E.Ε. συνεισφέρει ενεργά στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ χωρών και περιφερειών, μεταξύ Βορρά και Νότου, Ανατολής και Δύσης, και στη βελτίωση της καθημερινής ζωής των πολιτών. Αυτό βοηθά τα κράτη-μέλη όχι μόνο να αναπτύσσονται ταχύτερα αλλά και να έχουν στενότερους δεσμούς μεταξύ τους. Για τον σκοπό αυτό, μέχρι το 2020, περίπου 450 δισ. ευρώ θα διατεθούν για τις ευρωπαϊκές περιφέρειες, χάρη στα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία Επενδύσεων.

Αυτή η μαζική επενδυτική προσπάθεια συνεισφέρει στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων απασχόλησης και στην ανάπτυξη τομέων προτεραιότητας -της καινοτομίας, της καθαρής ενέργειας και των ψηφιακών τεχνολογιών.

Συνεισφέρει, όμως, και στη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων, με την παροχή βελτιωμένου δικτύου υδροδότησης, ευρυζωνικό δίκτυο στις οικίες τους, εκσυγχρονισμένα σχολεία, νοσοκομεία κ.λπ. 

● Πώς βλέπετε την πολιτική της Ελλάδας, σήμερα, στον τομέα της ανάπτυξης και τι μπορεί να κάνει ακόμα; 

Τα κονδύλια κοινωνικής συνοχής υποστηρίζουν την επιστροφή της Ελλάδας στην ευημερία, εστιάζοντας στους πιο ελπιδοφόρους τομείς. Στη χώρα αυτή, ένα τέταρτο των 20 δισ. ευρώ του μεριδίου των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών Ταμείων Επενδύσεων, για την περίοδο 2014 – 2020, επενδύεται σε καίριους κλάδους που δύνανται να επιφέρουν την ανάπτυξη, όπως είναι για παράδειγμα η υποστήριξη των μικρών επιχειρήσεων και της επιχειρηματικότητας, η έρευνα και η καινοτομία, οι ψηφιακές τεχνολογίες και η ενεργειακή απόδοση.

Οι επενδύσεις θα ενισχυθούν από την αυξημένη χρήση των χρηματοδοτικών εργαλείων και από την πλήρη αξιοποίηση των συνεργειών μεταξύ των διαφορετικών κοινοτικών, εθνικών και περιφερειακών εργαλείων, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα. 

Σε πολλούς τομείς, όπως ο τουρισμός, ο αγροδιατροφικός κλάδος, η ενέργεια, η «μπλε» ανάπτυξη, η δημιουργική βιομηχανία ή η υλικοτεχνική υποστήριξη (logistics), οι δυνατότητες ανάπτυξης της Ελλάδας είναι τεράστιες, αν και μερικές φορές δεν αξιοποιούνται πλήρως όλες.

Η καταπολέμηση της ανεργίας -ειδικά της ανεργίας των νέων- αποτελεί μια από τις κοινές προτεραιότητές μας. Η πολιτική συνοχής θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση των διαρθρωτικών προβλημάτων της αγοράς εργασίας, στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της ελληνικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και της μετάβασης στην αγορά εργασίας, καθώς και στην προώθηση της ενεργούς ενσωμάτωσης. 

Παράλληλα, αξιοσημείωτα κονδύλια διατίθενται για την προστασία του περιβάλλοντος και τη μετάβαση προς μια φιλική προς το περιβάλλον οικονομία. Η προώθηση της ανανεώσιμης ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης αποτελεί ουσιαστικό μοχλό ανάπτυξης, καθώς το κονδύλι των Ευρωπαϊκών και Διαρθρωτικών Ταμείων αφιερωμένο στην πράσινη καινοτομία και τις περιβαλλοντικές επενδύσεις για την περίοδο 2014-2020 ανέρχεται στα 1,5 δισ. ευρώ.

Απευθύνω, λοιπόν, έκκληση στις ελληνικές Αρχές να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών στον περιβαλλοντικό κλάδο. Πρέπει να οικοδομηθούν άμεσα σύγχρονες εγκαταστάσεις διάθεσης στερεών αποβλήτων και λυμάτων, προκειμένου η Ελλάδα να συμμορφώνεται με τα ευρωπαϊκά πρότυπα περιβαλλοντικής διαχείρισης και να διασφαλίζει την ποιότητα ζωής των πολιτών της και την ελκυστικότητα των ελληνικών περιφερειών ως τουριστικών προορισμών. 

● Εχετε επισκεφθεί την περιοχή της Κοιλάδας του Αχελώου. Τέτοιες περιοχές, που έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (φυσικό περιβάλλον, ιστορία κ.ά.), πώς νομίζετε ότι θα μπορούσαν να αναπτυχθούν, διατηρώντας όμως τον ιδιαίτερο χαρακτήρα τους; 

Η επίσκεψη στην Κοιλάδα του Αχελώου ήταν πράγματι συναρπαστική εμπειρία κατά τη διάρκεια του πρώτου μου ταξιδιού στην Ελλάδα με την ιδιότητα της επιτρόπου Περιφερειακής Πολιτικής. Η Κοιλάδα του Αχελώου έχει απίστευτες δυνατότητες ως προς τον τουρισμό και τον πολιτισμό.

Τα κονδύλια της πολιτικής συνοχής είναι κατάλληλα για τη διευκόλυνση των συνεργειών μεταξύ των κλάδων του πολιτισμού, του τουρισμού, του περιβάλλοντος, της επιχειρηματικότητας, της εκπαίδευσης και της γαστρονομίας.

Γενικώς, η Ελλάδα και η Κοιλάδα του Αχελώου θα μπορούσε με τα μέσα αυτά να βελτιώσει τη θέση της ως εναλλακτικός τουριστικός προορισμός υψηλής ποιότητας και να δημιουργήσει ένα «πράσινο» εμπορικό σήμα της περιοχής. 

Στο πλαίσιο της έξυπνης στρατηγικής για την εξειδίκευση με σκοπό την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών περιφερειών μέσω της καινοτομίας, ο τουρισμός και ο πολιτισμός αναγνωρίζονται ως τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα των ελληνικών περιφερειών.

Τα προγράμματα που διέπονται από την καινοτομία στον κλάδο αυτόν αναμένεται να επιφέρουν ποικιλία του τουριστικού προϊόντος, να τονώσουν την οικονομία και να ενισχύσουν την περιφερειακή ανταγωνιστικότητα, να δημιουργήσουν βιώσιμες θέσεις απασχόλησης.

Η χρηματοδότηση από την Ε.Ε. θα μπορούσε να παρέχει τον κατάλληλο βαθμό βοήθειας και να μοχλεύσει ιδιωτικές επενδύσεις σε αυτό τον τόσο ελκυστικό τομέα.

efsyn.gr

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

Δείτε επίσης