Μονη Αγιου Βησσαριωνα (Δουσικο) – Το μοναστηρι που φυλαει το φως.

Ανεβαίνοντας τον δρόμο προς τα δυτικά της Πύλης, εκεί που το βλέμμα αγκαλιάζει βουνά και ουρανούς, ξεπροβάλλει σιωπηλό και περήφανο το μοναστήρι του Αγίου Βησσαρίωνα, το λεγόμενο Δούσικο.

Δεν είναι ένα απλό μοναστήρι είναι ένα λιμάνι για την ψυχή, ένας φάρος μέσα στη ρευστή σιγή του χρόνου, ένας τόπος ιερός που ακόμα και η πέτρα του έχει μνήμη. Εκεί, ανάμεσα στα έλατα και στις βαθιές ανάσες του βουνού, στέκει από τον 16ο αιώνα ένα καθίδρυμα που δεν λέει να λησμονηθεί.

Η Ιερά Μονή του Αγίου Βησσαρίωνα ιδρύθηκε γύρω στο 1527, πάνω στα ερείπια μιας παλαιότερης μονής του 13ου-14ου αιώνα, αφιερωμένης στον Χριστό. Τη Μονή έκτισε ο Άγιος Βησσαρίωνας, άνθρωπος της προσφοράς και της σιωπηλής αγιοσύνης, αρχιεπίσκοπος Λαρίσης, με καταγωγή από την περιοχή.

Με τη μορφή του δόθηκε σώμα και πνοή σε ένα έργο που ξεπερνούσε τα υλικά μέτρα της εποχής: δεν ήταν μόνο τούτος ο ναός ήταν και οι πέτρινες γέφυρες που ένωσαν ανθρώπους και ποτάμια, όπως του Κοράκου, του Πορταϊκού, της Σαρακίνας.

Ήταν η αγάπη του λαού προς έναν ποιμένα που περπάτησε δίπλα στους ανθρώπους, όχι από πάνω τους. Η Μονή δεν άργησε να γίνει από τα πιο πλούσια και δραστήρια μοναστήρια της περιοχής η φήμη της έφτασε μέχρι τη Ρουμανία, καθώς ο Άγιος είναι γνωστός και στη Μολδοβλαχία για τα θαύματα του.

Η παράδοση λέει πως κάποτε διέθετε 365 κελιά μοναχών ένα για κάθε μέρα του χρόνου, λες και κάθε ψυχή είχε τον δικό της χώρο για περισυλλογή. Υπήρχε Τράπεζα από το 1682 και μια βιβλιοθήκη πλούσια, πολύτιμος θησαυρός λόγου και πίστης. Μα δεν έλειψαν οι δοκιμασίες.

Το 1771 και το 1820, η Μονή λεηλατήθηκε από Τουρκαλβανούς· το 1823, ύστερα από τη σύλληψη του ηγουμένου της, ήρθε η σφαγή και η καταστροφή από τους στρατιώτες του Σούλτζε Κόρυτζα. Και δεν ήταν η τελευταία φορά. Πυρκαγιές και βομβαρδισμοί του 1943 άφησαν πληγές βαθειές. Κι όμως, η Μονή στάθηκε. Με εκείνη τη σπάνια δύναμη που δεν έχει θόρυβο, αλλά έχει ρίζες βαθιές.

Σήμερα λειτουργεί με λίγους μοναχούς, σιωπηλούς φρουρούς ενός κόσμου που επιμένει να ανασαίνει αλλιώς. Είναι άβατο για τις γυναίκες, μα έξω από το μοναστήρι έχει χτιστεί εκκλησάκι για να μπορούν και εκείνες να ανάψουν κερί και να στείλουν προσευχή. Ο επισκέπτης μπαίνει από τη νότια πλευρά και νιώθει αμέσως το βάρος του χρόνου να τον αγκαλιάζει, όχι απειλητικά αλλά γλυκά, όπως όταν σου μιλούν για κάτι πολύτιμο. Στην καρδιά της αυλής στέκει το Καθολικό της Μονής, αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος.

Είναι ναός αθωνικού τύπου, με νάρθηκα και εξωνάρθηκα, και επάνω από αυτούς ανεβαίνουν τα παρεκκλήσια των Εισοδίων της Θεοτόκου, του Τιμίου Προδρόμου και των Αγίων Πάντων.

Η αγιογράφηση, έργο του περίφημου Κρητικού ζωγράφου Τζωρτζή, ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 1557 και ακόμη και σήμερα οι τοιχογραφίες δεν μιλούν μόνο στο μάτι, αλλά και στην καρδιά.

Είναι σαν να σου λένε ιστορίες που γνώρισες, χωρίς να θυμάσαι από πού. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο, μεταγενέστερο, χρονολογείται στο 1813, και γύρω από το Καθολικό απλώνονται τριώροφα κτίρια με ξύλινους εξώστες που φιλοξενούν τις λειτουργίες της Μονής. Πολλά από τα αρχικά κτίσματα καταστράφηκαν, όπως το δυτικό τμήμα των κελιών, μα αναστηλώθηκαν με σεβασμό, σχεδόν με αγάπη.

Η Τράπεζα βρίσκεται αριστερά της εισόδου και στέκει ακόμη, χώρος ευλογίας και κοινωνίας. Η Μονή εορτάζει στις 6 Αυγούστου, ημέρα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, και στις 15 Σεπτεμβρίου, εορτή του Αγίου Βησσαρίωνα.

Εκείνες τις μέρες το μονοπάτι γεμίζει προσκυνητές, σιωπηλούς, με καρδιές ανοιχτές. Γιατί δεν πηγαίνουν μόνο να προσκυνήσουν πηγαίνουν να συναντήσουν κάτι που είχαν χάσει μέσα τους.

Στο μοναστήρι φυλάσσεται η κάρα του Αγίου ιερό λείψανο, μνήμη, παρηγοριά, ζωντανή παρουσία. Όποιος τη δει, σκύβει όχι από φόβο, αλλά από συγκίνηση. Σαν να σκύβεις μπροστά στον χρόνο, στην πίστη, στον ίδιο σου τον εαυτό.

Η Μονή του Δούσικου δεν είναι πια μόνο ένα θρησκευτικό κτίσμα είναι ένας τόπος όπου η ψυχή αναπνέει αλλιώς, ένα κομμάτι Ελλάδας που δεν πέφτει, δεν σωπαίνει και δεν ξεχνιέται.