Κάποιοι το έλεγαν από χρόνια: ο OΠΕΚΕΠΕ δεν ήταν απλώς ένας οργανισμός διαχείρισης ευρωπαϊκών ενισχύσεων, αλλά ένα «μαγαζί» με ανοιχτό ταμείο, έτοιμο να μοιράζει αφειδώς χρήμα – όχι απαραίτητα σε δικαιούχους, αλλά σε “δικούς μας”. Και τώρα που το κουτί της Πανδώρας άνοιξε, αποκαλύπτεται αυτό που υποψιάζονταν οι πολλοί: πίσω από τα «εθνικά συμφέροντα», πίσω από τη φτώχεια του αγροτικού κόσμου και τις κάμερες που μοστράρουν «επενδύσεις», κρύβονταν η διαπλοκή, οι ρουσφετολογικές παρεμβάσεις και η απόλυτη απουσία θεσμικής λογοδοσίας.
Η κατάσταση όμως έχει ξεφύγει από τα χέρια του ελληνικού κράτους. Η ευρωπαϊκή εισαγγελική αρχή είναι αυτή που πλέον κρατά το νήμα των ερευνών και όχι οι εγχώριοι θεσμοί. Δεν είναι τυχαίο: η ελληνική Δικαιοσύνη ,αντί να πάρει την πρωτοβουλία να ξετυλίξει το κουβάρι, περιορίζεται στο να διευκρινίζει… ότι δεν έχει αρμοδιότητα. Με μια ανακοίνωση–μαθηματικό υπόδειγμα αποποίησης ευθυνών, η ανώτατη εισαγγελέας Γεωργία Αδειλίνη ξεκαθάρισε πως το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ αφορά αποκλειστικά την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Τελεία και παύλα.
Δεν αμφιβάλλει κανείς ότι η οικονομική βλάβη της Ε.Ε. εμπίπτει στις ευρωπαϊκές αρμοδιότητες. Όμως τι γίνεται με την βλάβη του ελληνικού Δημοσίου; Τι γίνεται με την παρακώλυση ελέγχων, τις κομπίνες, τις πιέσεις, τις διοικήσεις που λειτουργούσαν ως κομματικά παραρτήματα; Για όλα αυτά – κατά την επίσημη τοποθέτηση της Εισαγγελίας – ίσως υπάρξει διερεύνηση, εφόσον διαπιστωθούν αυτεπαγγέλτως διωκόμενες πράξεις. Μια σκανδαλώδης αοριστία, όταν το πολιτικό σύστημα ζητά εδώ και τώρα κάθαρση.
Όταν οι υπουργοί… πλύνθηκαν στα νερά της αθωότητας
Μιλώντας ως Υφυπουργός Δικαιοσύνης, ο Ιωάννης Μπούγας, θυμήθηκε ξαφνικά ότι «υπεύθυνοι είναι αυτοί που πλούτισαν αδικαιολόγητα». Πόσο γενναιόδωρη γενίκευση! Ποιοι είναι αυτοί; Πόσοι είναι; Σε ποιες κυβερνήσεις υπηρέτησαν; Σε ποιες διοικήσεις συμμετείχαν; Τσιμουδιά. Ούτε λέξη για το αν το ίδιο το πολιτικό προσωπικό τοποθετούσε «ημέτερους» στις καίριες θέσεις, ούτε μια αναφορά στο πώς τα “παράθυρα” στο πληροφοριακό σύστημα έγιναν τελικά ολόκληρες “βιτρίνες”.
Από κοντά και ο Κωστής Χατζηδάκης. Με τον γνωστό ευρωπαϊστί καθωσπρεπισμό, παραδέχτηκε ότι «ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν είναι παράδειγμα επιτυχούς διαχείρισης» – σαν να μιλά για startup που δεν πήγε καλά. Ναι, υπήρξαν παρεμβάσεις, είπε. Ναι, ίσως πρέπει να επιστραφούν κονδύλια. Αλλά η ευθύνη διαλύεται στην αχλή των “θεσμών” και των “διεθνών διαδικασιών”.
Το μεγάλο κόλπο του 2022 – 2023
Αν κάποιος φώτισε λίγο περισσότερο την υπόθεση, ήταν ο πρώην πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ. Σε μια σπάνια στιγμή δημόσιας εξομολόγησης, μίλησε για το πώς ο οργανισμός διαλύθηκε τα έτη 2022-2023 – όταν υπουργοί Αγροτικής Ανάπτυξης ήταν οι Λευτέρης Αυγενάκης και Γιώργος Γεωργαντάς. Το πληροφοριακό σύστημα «έπεσε», και όπως λέει, «έγιναν κομπίνες». Οι προηγούμενοι πρόεδροι, όπως αφήνει να εννοηθεί, υπέκυπταν σε πολιτικές πιέσεις. Εκείνος όχι – και γι’ αυτό καρατομήθηκε.
Κι όμως, ούτε μια κυβερνητική απάντηση στις σοβαρότατες αυτές καταγγελίες. Ούτε ΕΔΕ, ούτε ανακοινώσεις, ούτε καν διάψευση. Μόνο σιωπή. Η δε Βουλή; Απούσα. Η αντιπολίτευση πιέζει – αλλά χωρίς πλειοψηφία, δεν μπορεί να σύρει τους αρμόδιους σε εξεταστική επιτροπή.
Αγρότες με οργή και αγωνία
Κι ενώ το «πάρτυ» του ΟΠΕΚΕΠΕ φουντώνει με νέες αποκαλύψεις, οι μόνοι που πραγματικά πληρώνουν το λογαριασμό είναι οι αγρότες. Όχι αυτοί που έπαιρναν επιδοτήσεις με πλαστά χωράφια, αλλά οι άλλοι – οι τίμιοι, οι ανώνυμοι, που βλέπουν τώρα να απειλούνται ακόμα και οι νόμιμες ενισχύσεις τους, επειδή κάποιοι “δικοί” φούσκωναν τις λίστες δικαιούχων για να κάνουν μπίζνες με ευρωπαϊκό χρήμα.
Η αβεβαιότητα για τις επόμενες χρηματοδοτήσεις είναι τεράστια. Αν η Ε.Ε. κρίνει ότι πρέπει να επιστραφούν κονδύλια, αυτοί που θα πληρώσουν –ξανά– θα είναι οι πολίτες. Γιατί εκείνοι που ευθύνονται, οι πολιτικοί προϊστάμενοι και τα διορισμένα «golden boys» της κρατικής ιεραρχίας, σπανίως οδηγούνται στη Δικαιοσύνη. Αντίθετα, ανταμείβονται με νέα πόστα.
Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν είναι απλώς μια υπόθεση «κακοδιαχείρισης». Είναι ο καθρέφτης μιας ολόκληρης νοοτροπίας: του κράτους-λάφυρο, της θεσμικής ατιμωρησίας και της κομματικής ασυδοσίας. Το μόνο ερώτημα που μένει είναι αν αυτή τη φορά θα υπάρξει πολιτικό κόστος – ή αν, όπως πάντα, το σύστημα θα ξεχάσει και αυτό το σκάνδαλο, μόλις βρεθεί το επόμενο.
«Σε μια σπάνια στιγμή δημόσιας εξομολόγησης, μίλησε για το πώς ο οργανισμός διαλύθηκε τα έτη 2022-2023».
Ήταν τότε που κυβερνούσε η ΠΦΑ, συμφωνεί ο κ. Stupid;