Η σημερινή βαθιά κρίση με την Τουρκία φανερώνει ενδιαφέροντα στοιχεία. Πρώτον, ο Ερντογάν έχει σοβαρή και μακροπρόθεσμη στρατηγική για τον ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή της Ευρασίας.
Στρατηγική η οποία έχει σχεδιαστεί από καιρό, αποκαλύπτεται τμηματικά και βασίζεται στο νεοθωμανισμό που επικαιροποιήθηκε με το «δόγμα Νταβούτoγλου».
Δεύτερον, η «Γερμανική Ευρώπη» δεν δείχνει διατεθειμένη να σηκώσει ανάστημα απέναντι στην Τουρκία. Η καγκελάριος Μέρκελ, αδιαφιλονίκητη ηγέτης της Ευρώπης, σηκώνει διαρκώς ομπρέλα προστασίας στον Ερντογάν. Άλλωστε, η Γερμανία έχει μεγάλα οικονομικά και γεωστρατηγικά συμφέροντα στην Τουρκία. Τρίτον, οι Ελληνικές κυβερνήσεις της προηγούμενης δεκαετίας (2009 – 2019) απλά απέφευγαν το πρόβλημα.
Ουδεμία σοβαρή προετοιμασία είχε γίνει από το 2009 και μετά. Η εθνική μας στρατηγική το 2009 – 2019 ήταν «δεν θα ασχοληθούμε μαζί τους εφόσον δεν ασχολούνται μαζί μας». Μέγα λάθος.
Για παράδειγμα, σύμφωνα με το SIPRI, η Ελλάδα μείωνε συνεχώς τους εξοπλισμούς της: από $9.5 δις το 2009 έπεσε στα $4.8 δις το 2014 και $5.7 δις το 2019. Αντίθετα, η Τουρκία διαρκώς αύξανε τους εξοπλισμούς της: $12 δις το 2015, $14.4 δις το 2016, $20.4 δις το 2019.
Και τώρα βρισκόμαστε προ εκπλήξεων. Τέταρτον, η κρίση αυτή φανερώνει την αλλαγή της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων. Η Αμερική – και ευρύτερα η Δύση – δεν φαίνεται είτε να θέλει είτε να μπορεί να διαδραματίσει τον ηγετικό ρόλο που είχε μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Αυτό δημιουργεί κενά.
Και η Τουρκία προσπαθεί να καλύψει το κενό στην Μεσόγειο και να γίνει ο de facto ηγέτης και ο «ντίλερ» της περιοχής. Ο φόβος να παίξει τόσο ισχυρό ρόλο η Τουρκία έχει ξυπνήσει και τα αντανακλαστικά άλλων παικτών της περιοχής όπως είναι το Ισραήλ, η Αίγυπτος και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Η πραγματικότητα είναι ότι το διπλωματικό παιχνίδι είναι ακόμα ανοιχτό και πολυσύνθετο και δεν δύναται για απλοϊκές αναλύσεις. Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν ο Ερντογάν θέλει πραγματικά ή δεν θέλει πολεμική σύρραξη. Πάντως, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το θερμό επεισόδιο.
Και η Γερμανική Ευρώπη δεν φαίνεται να θέλει να πάρει οποιοδήποτε σοβαρό μέτρο ενάντια στην επιθετική τακτική του Ερντογάν. Από την άλλη μεριά, η Τουρκία έχει πολλά ανοιχτά στρατιωτικά μέτωπα (π.χ. Συρία, Λιβύη, Αζερμπαϊτζάν) και μια κλονισμένη οικονομία.
Ωστόσο, είναι αισθητά αναβαθμισμένη στην νέα γεωπολιτική σκακιέρα όπου ο διπολισμός έχει δώσει την θέση του σε ένα πολύ-πολικό παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Με τα δεδομένα αυτά ο σουλτάνος προσπαθεί μέσω των απειλών και των εκβιασμών να επωφεληθεί της νέας κατάστασης.
Ερώτημα: Και εμείς τι πρέπει να κάνουμε; Θεωρώ ότι πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες μας και στο διπλωματικό και στο στρατιωτικό σκέλος. Για παράδειγμα, εκτός από τα Rafale θα πρέπει να αγοράσουμε και Mirage 2000 τα οποία όχι μόνο είναι ετοιμοπαράδοτα αλλά έχουμε ήδη εκπαιδευμένους πιλότους να πετάξουν άμεσα σε περίπτωση θερμού επεισοδίου.
Επίσης, η Ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να ασκήσει σημαντική πίεση στην ΕΕ για να παρθούν αυστηρά μέτρα. Ήδη ο Νίκος Δένδιας έκανε μια σκληρή, αλλά σωστή, δήλωση για τις μεγάλες ευθύνες της Ευρώπης.
Συγχρόνως, η κυβέρνηση μπορεί να αξιοποιήσει το Ελληνικό λόμπι στις ΗΠΑ ως μοχλό πίεσης στον νέο πρόεδρο, ειδικά τώρα που τα δεδομένα μεταβάλλονται. Η Ελλάδα θα πρέπει να διεκδικήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων για να μπορέσει να βρεθεί μπροστά από τις εξελίξεις.
Αγαπητέ Μικέλη
Το σκεπτικό της ανάλυσης σου είναι καλό καθώς και ο τίτλος του « Που το πάει ο Ερντογάν».
Συγκρίνεις όμως δύο ανόμοια πράγματα. Την μικρή Ελλάδα και την μεγάλη Τουρκία.
Η Τουρκία εκτός της ισχύος που έχει και αισθάνεται, έχει και έναν αλαζόνα ηγέτη που τη κυβερνά σχεδόν μια εικοσαετία.
Έχει μια άλλη κουλτούρα και ονειρεύεται μια νέα Οθωμανική αυτοκρατορία. Είναι ένας ηγέτης που η αλαζονεία τον καθιστά αδίστακτο. Σε προηγούμενη απάντηση μου σου ανέφερα και τα δικά μας λάθη. (Σημίτης Ελσίνκι 1999 έπραξε σωστά Κώστας Καραμανλής 2004 Βρυξέλες έπραξε λάθος) Να μην αναφερθώ στα ολέθρια σφάλματα του Λαϊκού κόμματος το 1922.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση για το θέμα των κυρώσεων προς την Τουρκία δεν ενήργησε ως Ένωση αλλά ως ένα συνέδριο χωρών όπου κυριάρχησε η λογική των διαφορετικών συμφερόντων της κάθε χώρας και όχι της ένωσης. Γνωρίζω καλά την πρακτική των χωρών της ΕΕ άλλοτε, ανάλογα των συμφερόντων των, λειτουργούν ως ένωση και άλλοτε ως σκορποχώρι χωρών.
Σε ότι αφορά το τι πρέπει να κάνουμε; Εκτός των αγορών πολεμικού υλικού από το εξωτερικό πρέπει να αναπτύξουμε και τη δική μας πολεμική βιομηχανία. Η εξάρτηση από τους ξένους δεν είναι και τόσο σίγουρη αν ο αντίπαλος τους δώσει πιο πολλά.
Δικαιόπολης
«Υστερόγραφο: Αγαπητέ Μικέλη γράφω συχνά σε εσένα και πολλές φορές ανταπαντώ και ακόμη επικρίνω τις απόψεις σου. Ο μόνος λόγος για αυτό είναι επειδή είσαι ο μόνος στο Νομό μας που έχεις τις κατάλληλες σπουδές πολιτικών επιστημών και κατά την άποψη ο μόνος με το κατάλληλο επιστημονικό υπόβαθρο στην πολιτική επιστήμη και καθώς γνωρίζεις οι πολιτικοκοινωνικοί διάλογοι κυρίως αυτοί που εκφράζουν ακόμη και αντιθέσεις ωριμάζουν τον πολιτικό μέσα στο πολυτάραχο πολιτικο-κοινωνικοοικονομικό γίγνεσθαι.»
Αν όντως είστε καλός πολιτικός επιστήμων και αναλυτής, θα ξέρετε ότι είναι εγγενες στοιχείο του καπιταλισμού ο επεκτατισμός. Πόσο μάλλον, που ο καπιταλισμός, εδώ και έναν αιώνα, έχει περάσει στην ανώτατη μορφή του, τον ιμπεριαλισμό (ελπίζω να μη προκαλούν ταραχή οι λέξεις).
Τα σφαγεία του 1ου και 2ου παγκοσμίου πολέμου και του εν εξελίξει 3ου σε διάφορες περιοχές (βλ. Γιουγκοσλαβία, Ιράκ, Αφγανιστάν, Συρία, Λιβύη, Ουκρανία, Ναγκόρνο Καραμπάχ κλπ.) το επιβεβαιώνουν. Η ιστορία τελικά διδάσκει, οτι κανείς δεν διδασκεται από αυτήν. Υπάρχει, δε η αφέλεια και η ψευδαίσθηση η ΕΕ και το ΝΑΤΟ, να θεωρούνται σύμμαχοι.
Κανένα οπλικό σύστημα δεν χρειάζεται να αγοράσει κανένας. Πραγματικό όπλο εναντίον του Ερντογάν (και του κάθε Ερντογάν), είναι ο ίδιος ο τουρκικός λαός. Μόνο τον λαό τρέμουν οι ταγοι των κρατών, γι’αυτό θωρακίζονται με δυνάμεις καταστολής. Συνεπώς, είναι αναγκαία η συγκρότηση ενός ισχυρού αντιπολεμικου κίνηματος Ελλήνων και Τούρκων (και ευρύτερα) εργαζομένων και μικροαστών, εναντίον ολων των ιμπεριαλιστών και εξουσιών που
λεηλατούν και εκμεταλλεύονται τους απλούς πολίτες κάθε κράτους.
Το επεκτατισμό των Κομμουνιστικών καθεστώτων ξέχασες να αναφέρεις…με πρόσχημα την ελευθερία των λαών…Τα έχει περιγράψει ο Θουκιδίδης, πως αποφασίζουν τα κράτη. Η κομμουνιστική ουτοπία απέτυχε και δεν λειτουργεί σε κανένα κράτος.
Για να μην μαλώνουν οι δύο ¨προηγούμενοι¨(σε επίπεδο Παναθηναϊκού-Ολυμπιακού)αναφέρω ότι ο καπιταλισμός δημιουργήθηκε αυτόματα, από την στιγμή που ο άνθρωπος σταμάτησε να είναι τροφοσυλλέκτης και έγινε παραγωγός. Πάραυτα, εμφανίστηκαν από παντού τύποι που δεν ήθελαν να βάλουν πλάτη, αλλά βολεύτηκαν με την μέθοδο του …αρπάζειν.Μην διαβάζετε απλά την Ιστορία, μελετήστε την.Εμβαθύνετε. Γιατί άραγε όλοι αυτοί οι κατακτητές ήρθαν στην Ελλάδα πχ; Μήπως για να δώσουν;Να μάθουν; Απλά για να αρπάξουν και να βάλουν τους άλλους να παράγουν και αυτοί να παίρνουν(τζάμπα). Και μην πάει το μυαλό σας μόνο στους απολίτιστους Νορμανδούς, Ούννους, Μογγόλους κλπ. Γιατί ακριβώς ήρθαν οι όντως πολιτισμένοι Γερμανοί στην πατρίδα μας το ’41; Για ΠΛΙΑΤΣΙΚΟ χωνέψτε το.
Σήμερα βέβαια γίνεται διαφορετικά και αναίμακτα(συμφέρει στους κατακτητές). Μην περιμένετε να αλλάξει.