Η απαρίθμηση των μέτρων προκαλεί ίλιγγο. Ανατιμήσεις-φωτιά στα περισσότερα είδη διατροφής (είτε για τη λιανική είτε για τα εστιατόρια), στα αναψυκτικά, στους χυμούς, στους καφέδες και τα αφεψήματα, στο κόστος της αγροτικής παραγωγής, στα τιμολόγια των μέσων μεταφοράς, στα τιμολόγια επισκευής και συντήρησης σπιτιών, ρούχων, υποδημάτων και σε πλήθος άλλων προϊόντων και υπηρεσιών είναι μερικά ενδεικτικά μέτρα από τις νέες ρυθμίσεις.
Από σήμερα Δευτέρα, κιόλας, εκατοντάδες βασικά είδη διαβίωσης θα μεταφερθούν από το 13% στο 23%, με συνέπεια οι τιμές τους να αυξηθούν κατά 9%. Ο χαμηλός συντελεστής 6,5% μειώνεται πάντως σε 6% (για φάρμακα, εισιτήρια θεάτρων, εκδόσεις βιβλίων κ.λπ.).
– Τρόφιμα: Στα είδη διατροφής που μετατάσσονται άμεσα από τον συντελεστή ΦΠΑ 13% στο 23% περιλαμβάνονται ενδεικτικά:
μοσχαρίσιο κρέας, ζάχαρη, ξίδι, αλάτι, ρίγανη, καφές, κακάο, αλλαντικά, ζαχαρώδη και ζαχαρωτά, πατατάκια, ποπ κορν, γαριδάκια, τσίχλες, κράκερ, μπαχαρικά, προψημένο ψωμί, προμαγειρεμένα φαγητά, ψωμί τοστ, φρυγανιές-παξιμάδια, ηλιέλαια, σογιέλαια, καλαμποκέλαια, λιπαρές ουσίες (μαργαρίνες κ.λπ.), κονσέρβες, τοματοπολτοί, αναψυκτικά χυμοί και ποτά, όλα τα μαγειρεμένα φαγητά και λοιπά είδη που σερβίρονται σε εστιατόρια, ταβέρνες, ψητοπωλεία, ουζερί, οινομαγειρεία, ζαχαροπλαστεία, καφετέριες, σνακ μπαρ, κυλικεία, φαστφουντάδικα και καντίνες.
– Υπηρεσίες: Χιλιάδες επιχειρήσεις πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών καθώς και ελεύθεροι επαγγελματίες μετατάσσονται ξαφνικά από τον συντελεστή ΦΠΑ 13% στον συντελεστή 23%:
– Υπηρεσίες μεταφοράς (ταξί, πούλμαν, φορτηγά Δ.Χ.), ανθοπωλεία, νοσηλεία σε ιδιωτικά θεραπευτήρια, κινηματογράφοι, συναυλίες κ.λπ. (όχι τα θέατρα), συγγραφείς, καλλιτέχνες και συνθέτες, παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης παλαιών κατοικιών (υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, μαραγκοί, ελαιοχρωματιστές κ.ά.), παροχής υπηρεσιών επισκευής ποδηλάτων, υποδημάτων και δερματίνων ειδών, ενδυμάτων και υφασμάτων οικιακής χρήσης.
– Εισιτήρια: Στο 23% μετατάσσονται τα εισιτήρια των μέσων μαζικής μεταφοράς όπως υπεραστικών λεωφορείων, πλοίων, αεροπλάνων. Οι δραστηριότητες αυτές ασκούνται από ιδιώτες. Δεν αποκλείεται να σημειωθούν ανατιμήσεις και στα εισιτήρια των κρατικών αστικών λεωφορείων και τρένων.
– Δίδακτρα φροντιστηρίων: Ιδιωτικά φροντιστήρια μαθημάτων και κέντρα εκμάθησης ξένων γλωσσών-ηλεκτρονικών υπολογιστών θα επιβαρύνουν τα δίδακτρα με ΦΠΑ 23%, ενώ μέχρι τώρα απαλλάσσονταν.
– Ξενοδοχεία: Από 1/10/2015 η διαμονή σε τουριστικά καταλύματα, κάμπινγκ, κατασκηνώσεις κ.λπ. θα επιβαρύνεται με ΦΠΑ 13% αντί 6,5% που ήταν έως σήμερα.
– Αγρότες: Σημαντική επιβάρυνση στο κόστος της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής καθώς από τις 20 Ιουλίου ακριβαίνουν κατά 9% (με ΦΠΑ 23% αντί 13%) λιπάσματα, ζωοτροφές, σπόροι για καλλιέργειες, ζώντα ζώα (άλογα, βοοειδή, αιγοπρόβατα κ.λπ.).
– Νησιά του Αιγαίου: Από 1/10/2015 οι συντελεστές ΦΠΑ αυξάνονται σε 6%, 13% και 23% (αντί 5%, 9% και 16% που ισχύει σήμερα) στα τουριστικά νησιά του Αιγαίου (Μύκονος, Σαντορίνη κ.ά. Από 1/6/2016 θα αυξηθεί και στα λιγότερο αναπτυγμένα νησιά. Μέχρι 31/12/2016 δεν θα αλλάξουν οι συντελεστές για τα ακριτικά νησιά.
– Επιχειρήσεις: Ξεκινά άμεσα η παρακράτηση του ΦΠΑ από τους επιχειρηματικούς λογαριασμούς των επιχειρήσεων. Οι τράπεζες θα αποδίδουν απευθείας στο Δημόσιο τον ΦΠΑ.
Εκτακτες εισφορές (για έσοδα 820 εκατ. €)
– Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης διατηρείται και αυξάνεται για τα εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ, τα οποία αποκτώνται από 1/1/2015 και μετά, με βάση το ατομικό πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.
– Αύξηση του φόρου πολυτελείας από το 10% στο 13%. Θα ισχύσει για τα εισοδήματα που δηλώνονται από φέτος. Για τις ήδη υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης θα επαναπροσδιοριστεί και θα εκδοθούν νέα εκκαθαριστικά. Η διαφορά που θα προκύψει θα καταβληθεί μέσα στις προβλεπόμενες τρεις δόσεις του φόρου εισοδήματος. Εξαιρούνται ιστιοφόρα και καΐκια.
Φόροι στις επιχειρήσεις (για έσοδα 800 εκατ. €)
1. Ασφαλιστήρια συμβόλαια: Επιβάλλεται φόρος στα ασφάλιστρα ως εξής:
– 20% επί των ασφαλίστρων κλάδου πυρός
– 4% επί των ασφαλίστρων κλάδου ζωής
– 15% επί των ασφαλίστρων των λοιπών κλάδων
Διατηρείται η απαλλαγή από τον φόρο ασφαλίστρων για τα καταβαλλόμενα ασφάλιστρα ζωής εφόσον τα συναπτόμενα συμβόλαια είναι διάρκειας τουλάχιστον 10 ετών.
2. Αυξάνεται από 26% σε 29% ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος των κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία (πρώην Α’ κατηγορίας). Οι διατάξεις ισχύουν για τα κέρδη από την 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά. Δεν επιβάλλονται αναδρομικά για εισοδήματα 2014. Από τα φετινά έσοδα (που θα φορολογηθούν το 2016) αυξάνεται από 80% σε 100% το ποσοστό της προκαταβολής φόρου εισοδήματος.
3. Για τις προσωπικές εταιρείες αυξάνεται από 55% σε 75% το ποσοστό της προκαταβολής φόρου εισοδήματος, αλλά η αύξηση αυτή αφορά μόνο στα έσοδα του 2015, κάτι που σημαίνει ότι αν δεν γίνει τροποποίηση της επίμαχης διάταξης, στα έσοδα του 2016 η προκαταβολή φόρου θα επανέλθει στο 55%.
Συντάξεις (για έσοδα 1 δισ. €)
1. Στους συνταξιοδοτούμενους όλων των ασφαλιστικών ταμείων μετά τις 30/6/2015 χορηγείται σύνταξη που αναλογεί στις καταβαλλόμενες εισφορές. Το πλήρες ποσό της κατώτατης εγγυημένης σύνταξης (κατώτατο όριο) χορηγείται μόνον μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους.
2. Από 1/1/2015 εντάσσονται υποχρεωτικά στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) όλα τα Ταμεία και οι τομείς επικουρικής ασφάλισης που δεν έχουν ενταχθεί μέχρι τώρα.
3. Παγώνει έως και τις 31/12/2021 η εγγυημένη κρατική επιχορήγηση προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία.
4. Από την 1/7/2015 οι εισφορές υγειονομικής περίθαλψης όλων των φορέων κύριας ασφάλισης αυξάνονται από 4% σε 6% και παρακρατούνται από τις κύριες συντάξεις. Από την ίδια ημερομηνία επιβάλλεται η εισφορά 6% και σε όλες τις καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις.
1.500€ τον χρόνο χάνουν από τα νέα μέτρα μισθωτοί και συνταξιούχοι
Πάνω από 1.500 ευρώ τον χρόνο χάνουν μισθωτοί και συνταξιούχοι από τα νέα μέτρα της κυβέρνησης. Η αύξηση του ΦΠΑ και των κρατήσεων τρώνε συνολικά τη 12η σύνταξη, αλλά και μία ακόμα κύρια σύνταξη.
Και αυτά είναι μόνο η αρχή γιατί μέχρι τον Αύγουστο θα έρθει το πραγματικό μνημόνιο που θα αλλάζει τα πάντα σε συντάξεις, εργασιακά, κλειστά επαγγέλματα και φορολογία. Σαφές δείγμα γραφής για το τι περιμένει τους συνταξιούχους έδωσε ήδη η κυβέρνηση, η οποία παγώνει την κρατική συμμετοχή και πετσοκόβει άμεσα ακόμα και θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Σειρά παίρνουν τις επόμενες ημέρες οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι δανειολήπτες, με πειθαρχικές διώξεις και κατασχέσεις-εξπρές αντίστοιχα.
Το νέο μνημόνιο θα είναι το πιο σκληρό απ’ όλα, αφού μετά από μια εξαετία αλλεπάλληλων φορολογικών επιδρομών οι αποκαμωμένοι φορολογούμενοι και οι επιχειρήσεις καλούνται και πάλι να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να πληρώσουν έναν λογαριασμό 5 δισ. ευρώ. Ειδικά οι κάτοικοι των νησιών του Αιγαίου θα δουν από αύριο κιόλας τις τιμές σε βασικά τρόφιμα και είδη διαβίωσης να εκτινάσσονται στα ύψη, αφού μέχρι τώρα φορολογούνταν με 9% και πλέον θα φορολογούνται με 23% ΦΠΑ!
Αγνωστο παραμένει όμως κι αν αυτά τα μέτρα θα φανούν επαρκή για να αποφευχθούν και νέα επαχθέστερα στη συνέχεια.
Από εκεί που η προηγούμενη κυβέρνηση έλεγε ότι δεν θα πάρει άλλα μέτρα λιτότητας και ότι «βγαίνουμε από το μνημόνιο», το νέο μνημόνιο θα έχει την υπογραφή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ. που, πέραν της μη εφαρμογής της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, είχε δεσμευτεί προεκλογικά και για τη χορήγηση της 13ης σύνταξης στους συνταξιούχους. Υπόσχεση που την περιέλαβε και στις προγραμματικές της δηλώσεις. Η χορήγηση της 13ης σύνταξης για όσους συνταξιούχους παίρνουν μέχρι 700 ευρώ μηνιαίως θα είχε κόστος 575 εκατ. ευρώ (με βάση την κοστολόγηση που είχε γίνει από το υπουργείο Οικονομικών στις 16/9/2014).
Από τότε μέχρι σήμερα όμως η οικονομική κατάσταση χειροτέρεψε. Μεσολάβησαν οι εκλογές που λόγω της αβεβαιότητας, της κρίσης εμπιστοσύνης, της χρηματοπιστωτικής ασφυξίας, του εσωτερικού αναγκαστικού δανεισμού, της εσωτερικής στάσης πληρωμών και, τελευταία, του κλεισίματος των τραπεζών και της επιβολής ελέγχου κίνησης κεφαλαίων (capital controls) έχουν επιδεινώσει δραματικά την οικονομία. Από ανάπτυξη 2,9% και αποκλιμάκωση της ανεργίας στο 22,6% που προέβλεπε ο κρατικός προϋπολογισμός 2015 οδηγούμαστε σε ύφεση 3%-4% και αύξηση της ανεργίας. Σύμφωνα με συντηρητικούς υπολογισμούς, για κάθε 15 ημέρες που μένουν κλειστές οι τράπεζες χάνεται περίπου 1% του ΑΕΠ! Ετσι, τελικά, όχι μόνο δεν θα χορηγηθεί η 13η σύνταξη, αλλά θα εφαρμοστεί και η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος και με την αύξηση του ΦΠΑ και των εισφορών θα χαθεί όλη η 12η ενώ πριονίζεται και η μισή από την 11η σύνταξη!
Πώς γίνεται αυτό;
– Σύμφωνα με τα στοιχεία της περιοδικής έκδοσης του υπουργείου Εργασίας – Σύστημα «Ηλιος», η μέση προ φόρων (αλλά μετά τις κρατήσεις) σύνταξη στην Ελλάδα διαμορφώνεται στα 834 ευρώ (665,36 η μέση κύρια και 168,64 μέση επικουρική σύνταξη).
– Η τελική ιδιωτική κατανάλωση το α’ τρίμηνο του 2015 ανήλθε σε 71,2% ως ποσοστό του ΑΕΠ. Στην πραγματικότητα η οριακή ροπή για κατανάλωση ενός μέσου συνταξιούχου που παίρνει μόνο τα 834 ευρώ τον μήνα είναι υψηλότερη. Αλλά και έστω, για τις ανάγκες του παραδείγματος, ότι για τους συνταξιούχους είναι 71,2% και όχι μεγαλύτερη.
– Ετσι, μόνο από την αύξηση του ΦΠΑ θα χάσει 1.248 ευρώ τον χρόνο ή 104 ευρώ τον μήνα.
– Με τα νέα μέτρα της κυβέρνησης Τσίπρα επιδιώκεται να εξοικονομηθούν 1% του ΑΕΠ ή 1,8 δισ. ευρώ ετησίως, που θα προέλθουν από την αύξηση του ΦΠΑ, ενώ προβλέπεται και η αύξηση των εισφορών υγειονομικής περίθαλψης από το 4% στο 6% για τις κύριες συντάξεις και η επέκταση του 6% στις επικουρικές που μέχρι σήμερα δεν επιβαρύνονταν με αυτή την κράτηση.
– Με τον τρόπο αυτό το ποσό που θα χάσει ο μέσος συνταξιούχος θα αντιστοιχεί σε 1.530 ευρώ σε ετήσια βάση ή 127,50 ευρώ τον μήνα.
– Ετσι, η αύξηση του ΦΠΑ και των κρατήσεων θα καταπιεί τη 12η σύνταξη των 834 ευρώ και θα ροκανίσει και άλλα 694 ευρώ, δηλαδή και την 11η κύρια σύνταξη (θα του μείνει η επικουρική για να κάνει Χριστούγεννα)!
– Απώλεια 1.530 ευρώ για μέση ετήσια σύνταξη των 10.006 ευρώ σημαίνει πως θα χάσει εμμέσως 15,3% ετησίως.
