Εφτακόσιες Καραγκούνες
Ιδιαίτερα μαχητικές ήταν οι γυναίκες στα χωριά της Θεσσαλίας: Στις 11 Μάρτη του 1944 εφτακόσιες γυναίκες από την περιοχή των Τρικάλων μαζεύονται στο χωριό Ζούλιανη, για να κατέβουν στην πόλη, να διαμαρτυρηθούν για την επιστράτευση.
Ντυμένες όλες καραγκούνικα, μπαίνουν στην πόλη από διάφορα σημεία και κατευθύνονται στη Νομαρχία. Η Βάγια Παπαγκόγκου, στέλεχος του ΚΚΕ και υπεύθυνη της καθοδηγητικής δουλιάς για τις γυναίκες σε όλο το νομό τότε, γράφει γι’ αυτήν την ξεχωριστή κινητοποίηση των αγροτισσών στο βιβλίο της «Λαϊκών αγώνων αναπαραστάσεις» (Εκδόσεις Βαριάκη).
«…Πάνω στο μεγάλο τραπέζι, το στρωμένο με πράσινο τραπεζομάντιλο, μια επιτροπή γράφει τα ονόματα των γυναικών και των χωριών που κατάγονται, ενώ ο Γερμανός διοικητής παίρνει ανακρίσεις:
– Ποιος σας έφερε εδώ; – Ηρθαμαν μοναχές μας! – Ποιος σας έστειλε; – Είπαμαν, ήρθαμαν μοναχές μας.
– Τι θα πει μοναχές; Πώς συνεννοήθηκαν οι γυναίκες του Λιόπρασου και της Παλιοσαμαρίνας, της Συκιάς και της Σκλάταινας; Ποιος σας οργάνωσε; Αυτό θέλουμε να μας πείτε, ακούστηκε βροντερή η φωνή του Γερμανού διοικητή.
– Κανένας δε μας οργάνωσε! Ηρθαμαν όλες μαζί γιατί ταίριασαν τα μυαλά μας.
– Γιατί ήρθατε εδώ; – Για να σας πούμε να φύγετε από τον τόπο μας. Να πάτε στα σπίτια σας, όπως είμαστε κι εμείς στα δικά μας!
Ο Γερμανός διοικητής αποτείνεται σε μια γριά:
– Γιατί ήρθες εδώ γιαγιά; – Να σ’ πω παιδάκι μ’ να πας στη μανούλα σ’… ούλα τα χωριά γιουμάτα αντάρτες με τφέκια. Είπαν θα σας σκοτώσουν. Γρήγουρα να φύγιτι…
Μετά τις ανακρίσεις, οι 24 γυναίκες της επιτροπής οδηγούνται στη γερμανική διοίκηση, ενώ ένα μεγάλο αριθμό, κοντά στις 250, μας οδηγούν στις φυλακές της πόλης. Οι υπόλοιπες απελευθερώνονται από έλλειψη χώρου. Μια αποπνιχτική μούχλα και μια αλλόκοτη κρυάδα διαπερνά το σώμα μας, μόλις πατήσαμε στο κρύο τσιμέντο της φυλακής… από μια τρύπα του μεσότοιχου, που ‘ναι επίτηδες φτιαγμένη για τέτοιον σκοπό, άρχισαν να βάζουν νερό π’ ανέβαινε σιγά σιγά στα πόδια μας…
…Οχ! Πονώ φριχτά… το στήθος μου πέτρωσε! ακούγεται γυναικείο κλάμα. – Σου είπα να μην έρθεις, αφού είχες μωρό! της λέει κάποια από μας. – Τι λες; Πώς δε θα ‘ρχόμουνα; Μόνο εγώ έχω μωρό;
Το πρωί έφεραν και τις 24 της επιτροπής. Το μεσημέρι, πάλι ανακρίσεις. – Να φύγετε κύριε Γερμανέ και συμπάθα με που δεν ξέρω πώς σε λένε…
»Πάλι μέσα στο μουχλιασμένο μπουντρούμι… Τα νερά πάνω από τα γόνατά μας… Η δεύτερη νύχτα είναι πιο φριχτή. Τη δεύτερη μέρα είναι πιο χλωμά τα πρόσωπά μας και τα μάτια μας βαθούλωσαν πιο πολύ. Ομως, καμιά δεν παραπονιέται».
Υστερα από το γενικό ξεσηκωμό της περιοχής, οι Γερμανοί αναγκάστηκαν να αφήσουν ελεύθερες τις γυναίκες. Οταν ξανατράβηξαν για τη Ζούλιανη, με έκπληξη, είδαν ότι ήταν διπλάσιες απ’ όσες ξεκίνησαν από τα Τρίκαλα. Γυναίκες και άνδρες της πόλης τις συνόδευαν.
«Λαός απ’ όλη την περιφέρεια μάς περίμενε με χαρά και συγκίνηση στο χωριό Ζούλιανη. Βούιζε η ατμόσφαιρα από τα τραγούδια της Αντίστασης…».
Ριζοσπάστης
