Εάν η ιστορία επαναλαμβάνεται, η πρώτη που θα ζήσει αυτή την φορά τον εφιάλτη της μαζικής φτωχοποίησης θα είναι η Ευρώπη.
Η ενεργειακή της εξάρτηση από την Ρωσία την μετατρέπει αυτομάτως στο πρώτο θύμα του οικονομικού πολέμου Δύσης-Μόσχας, η ραγδαία κάθοδος του ευρώ στην απόλυτη ισοτιμία με το δολάριο διαλύει την αγοραστική δύναμη σε περιβάλλον εκρηκτικού πληθωρισμού, και η επιστροφή από την παγκοσμιοποίηση στον προστατευτισμό διαβρώνει μια οικονομία χαμηλής αυτάρκειας και παραγωγικής βάσης.
Το τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα το λένε ήδη οι αριθμοί της ΕΛΣΤΑΤ και των αγορών: Ο πληθωρισμός του 10,2% έχει ήδη καταπιεί και την δεύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού, το ισοζύγιο μισθών – κόστους ζωής συντρίβει την μεσαία τάξη και την οδηγεί σε μια κρίση χειρότερη ίσως κι από εκείνη των Μνημονίων, και η απειλή μιας νέας χρεοκοπίας αναδύεται μέσα από την εκτίναξη του κόστους δανεισμού:
Από τον Αύγουστο μέχρι σήμερα η απόδοση του δεκαετούς ελληνικού ομολόγου – του βασικού, δηλαδή, μέτρου με το οποίο μας δανείζουν οι αγορές – έχει επταπλασιαστεί κι έχει ξεπεράσει το 3,6%.
Ακόμη πιο απλά ίσως το είπε ο επικεφαλής της Jumbo Απόστολος Βακάκης προειδοποιώντας ότι «οδεύουμε μαθηματικά στην τέλεια καταιγίδα».
«Οι πολιτικές» που εφαρμόζονται από τις κεντρικές τράπεζες», είπε στην γενική συνέλευση των μετόχων της εταιρίας του, « είναι τελείως αντιφατικές με την πραγματικότητα που βιώνουμε σε ότι αφορά το παρόν και το εγγύς μέλλον .
Όποιος αγνοήσει τα σημάδια ο Θεός να τον βοηθήσει γιατί θα το χρειαστεί. Τα πράγματα μέρα με τη μέρα, σκοτεινιάζουν. Ο κόσμος δεν έχει αντιληφθεί τι ακριβώς γίνεται, δεν έχει συνειδητοποιήσει τι σημαίνει μία σχέση ευρώ/δολαρίου στο 1».
«Ενας συνετός άνθρωπος», είπε επίσης, «θα έπρεπε ήδη να δένεται στο κατάρτι, τα μελλούμενα έρχονται και όταν θα έρθουν θα είναι πολύ πιο βίαια από ό,τι αντιλαμβάνεται ο κόσμος».
Και είπε ακόμη ότι, σε αυτές τις συνθήκες, «εκείνοι που έχουν κυριαρχήσει την οικονομία είναι οι μαυραγορίτες».
Το ερώτημα είναι εάν ενώπιον αυτής της «τέλειας καταιγίδας» υπάρχει άλλος δρόμος – δρόμος, που να εξισορροπεί τα βάρη, να μην δημιουργεί νέο κοινωνικό περιθώριο και να δίνει τέλος στην «κυριαρχία του μαυραγορίτη».
Οι οικονομολόγοι της κεϊνσιανής σχολής ίσως έλεγαν πως υπάρχει και πως είναι η αναδιανομή των φόρων. Η φορολόγηση, έως και υπερφορολόγηση του συσσωρευμένου πλούτου για να αποτραπεί η νέα μαζική φτωχοποίηση των μεσαίων και ασθενέστερων στρωμάτων.
Προσώρας, εν Ελλάδι, αυτός ο δρόμος δεν διακρίνεται. Η διαχείριση της κυβέρνησης στο θέμα των υπερκερδών των εταιριών ενέργειας επιβεβαιώνει ότι η φορολόγηση του συσσωρευμένου και αδιαφανούς πλούτου είναι αδιαπραγμάτευτο ταμπού.
Και το πείραμα Βόλκερ απλώς επαναλαμβάνεται, ανεξαρτήτως κοινωνικού κόστους, και χωρίς δίχτυ ασφαλείας…
Νικολ Λειβαδάρη
